Nowe usługi klimatyczne umożliwiające świadome podejmowanie decyzji Naukowcy finansowani ze środków UE nawiązali współpracę z interesariuszami w celu opracowania prototypowych usług klimatycznych spełniających konkretne potrzeby osób posługujących się informacjami na temat zmian klimatu. Zmiana klimatu i środowisko © lafoto, Shutterstock Stawiając czoła zmianom klimatycznym, Europa musi równoważyć potrzebę zapewnienia większej odporności na zagrożenia hydrometeorologiczne i możliwości radzenia sobie z zagrożeniami i szansami pojawiającymi się wraz ze zmiennością i zmianami klimatu. Wymaga to: Lepszego zrozumienia klimatu i powiązanych potrzeb użytkowników; Możliwości lepszego przewidywania zmian klimatycznych we wszystkich perspektywach czasu; Poprawy dostępu, jakości i użyteczności usług klimatycznych (np. dostarczanie informacji na temat klimatu w sposób wspierający podejmowanie decyzji). Rządy, naukowcy i decydenci z całego świata dostrzegli te wyzwania. Doprowadziło to do stworzenia globalnego planu na rzecz usług klimatycznych (ang. Global Framework for Climate Services). W ramach tej inicjatywy wiele krajów opracowało i świadczy usługi klimatyczne nastawione na lepsze realizowanie potrzeb społecznych. Niemniej, aby skutecznie zaspokoić potrzeby użytkowników, usługi te muszą polegać na wiarygodnych informacjach oraz wynikać z zaangażowania użytkowników i usługodawców. W Europie uruchomiono finansowany ze środków UE projekt EUPORIAS. Posłuży on do stworzenia prototypowych usług klimatycznych działających w skali od pojedynczej pory roku po całą dekadę. – Wizja projektu EUPORIAS polegała na opracowaniu usług klimatycznych i zademonstrowaniu ich wartości przy podejmowaniu decyzji, co miało przyczynić się do pobudzenia popytu rynkowego i poprawy odporności społeczeństwa na zmienność i zmiany klimatu – mówi Chris Hewitt, koordynator projektu po stronie brytyjskiego serwisu meteorologicznego Met Office. Angażowanie użytkowników Misją naukowców z projektu EUPORIAS było zapewnienie efektywniejszego wykorzystania prognoz zmian klimatycznych. Podjęli oni współpracę z interesariuszami, która miała na celu określenie konkretnych potrzeb osób korzystających z informacji na temat zmian klimatu. W ramach projektu opracowano nowe technologie i narzędzia służące zarówno do stosowania informacji na temat klimatu, jak i do angażowania użytkowników. – Wcześniejsze analizy w tym obszarze zazwyczaj skupiały się na długookresowych prognozach zmian klimatycznych. Nie dysponowano zbyt dużą w iedzą na temat tego, kto korzystał z informacji krótkoterminowych ani w jaki sposób – stwierdza Chris Hewitt. Na tym etapie szybko pojawił się jeden istotny motyw przewodni: potrzeba zmniejszenia rozbieżności między sposobem dostarczania informacji na temat klimatu a formatami, jakich potrzebują użytkownicy. Na przykład użytkownicy często musieli korzystać z niepełnych prognoz. Aby zaradzić temu problemowi, naukowcy z projektu EUPORIAS opracowali sześć prototypowych usług klimatycznych w skali pojedynczych pór roku, a także zaoferowali standardowe narzędzia do kalibracji, zmniejszania skali, korekty parametrów czy wizualizacji profilu przewidywań zmian klimatycznych. Kolejną kwestią było zwiększenie wiedzy użytkowników w kwestii ich podatności na zmienne warunki klimatyczne oraz przygotowanie ich na zmniejszenie tej podatności poprzez korzystanie z prognoz zmian klimatu. – Przeprowadziliśmy badania nad metodami przekształcania sezonowych danych prognostycznych w stosowne informacje służące do podejmowania świadomych decyzji – wyjaśnia Chris Hewitt. Wśród wspomnianych metod znalazło się przetwarzanie surowych zmiennych w istotne dla użytkowników wskaźniki, wykorzystując statystyczne przetwarzanie końcowe, modele oddziaływania i regionalne modele klimatyczne. Trwały wpływ Prace realizowane w ramach projektu EUPORIAS przyczyniają się do zmniejszenia kosztów i zagrożeń związanych z reagowaniem na zmiany klimatyczne. Dzięki temu przedsiębiorstwa, rządy, organizacje pozarządowe i społeczeństwo są coraz lepiej przygotowane, by reagować na zagrożenia i szanse wynikające ze zmian klimatu. – Dzięki wspieraniu zaangażowania poszczególnych podmiotów w poprawę komunikacji, wzajemnego zrozumienia i wspólnego tworzenia prototypowych rozwiązań nasze badania poprawiły stosunki między dostawcami usług klimatycznych a decydentami – mówi Chris Hewitt. – To z kolei umożliwiło realizację niektórych koncepcji zaproponowanych w globalnym planie na rzecz usług klimatycznych w ramach projektu EUPORIAS. Pomimo że projekt zakończył się, jego wpływ jest nadal widoczny za sprawą nowych form współpracy, publikacji wyników badań w czasopismach fachowych, prototypów (niektóre są dalej rozwijane) i nieprzerwanego zaangażowania niektórych dostawców usług klimatycznych i użytkowników końcowych. – Z wpływu tego skorzystają nie tylko inne projekty i działania finansowane ze środków UE. Skutkuje on także dalszym i jeszcze mocniejszym zaangażowaniem użytkowników i dostawców usług klimatycznych – podsumowuje Chris Hewitt. Słowa kluczowe EUPORIAS, zmiany klimatyczne, porozumienie paryskie, prognozowanie zmian klimatu, przewidywanie zmian klimatu, usługi klimatyczne, globalne ocieplenie, Europa
