CORDIS - Wyniki badań wspieranych przez UE
CORDIS

Flares throughout the solar atmosphere

Article Category

Article available in the following languages:

Rozbłyski słoneczne nigdy wcześniej nie były tak dokładnie pokazane

Teleskopy kosmiczne, jak i te zlokalizowane na ziemi pokazują różne aspekty rozbłysków słonecznych, rejestrując obrazy, które pomogły naukowcom finansowanym przez UE lepiej zrozumieć mechanizmy powstawania tych gigantycznych wybuchów na powierzchni Słońca.

Przemysł kosmiczny icon Przemysł kosmiczny

Rozbłyski słoneczne pojawiają się, kiedy energia przechowywana w skręconych polach magnetycznych — zazwyczaj ponad plamami słonecznymi — jest nagle uwalniana. W zaledwie kilka minut mogą one ogrzać materiał znajdujący się w atmosferze Słońca, chromosferze i koronie do milionów stopni Kelvina i wyprodukować wybuch promieniowania przez zakres elektromagnetyczny. W ramach projektu finansowanego przez UE pod nazwą FLARES (Flares throughout the solar atmosphere), naukowcy uzyskali najbardziej szczegółowe informacje i obserwacje dotyczące intensywnych rozbłysków słonecznych. Były one obserwowane wcześniej przy pomocy teleskopów kosmicznych oraz obserwatoriów lądowych, przypadkowo skupionych na miejscu wybuchu. Konkretnie, rozbłysk klasy X w dniu 29 marca 2014 miał miejsce po prawej stronie Słońca. Wybuch ten udało się zarejestrować satelicie Interface Region Imaging Spectrograph (IRIS), obserwatorium Solar Dynamics Observatory (SDO) oraz Reuven Ramaty High Energy Spectroscopic Imager (RHESSI) Narodowej Agencji Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej (NASA). Ponadto satelita Hinode japońskiej agencji Japanese Aerospace Exploration Agency’s (JAXA) oraz Richard B. Dunn Solar Telescope w Sacramento Peak w stanie Nowy Meksyk również zaobserwowały rozbłysk klasy X. Kilka innych teleskopów solarnych również zaobserwowało ewolucję rozbłysku w czasie jej rozchodzenia się w przestrzeni. Obrazy takiego intensywnego rozbłysku z wielu obserwatoriów uzyskano po raz pierwszy Obserwatoria z tak wielu miejsc oraz różne instrumenty pozwoliły na stworzenie unikalnego obrazu 3D tego, co dzieje się podczas masywnej erupcji na Słońcu, i jej wpływu na pogodę kosmiczną w pobliżu Ziemi. Przy użyciu magnetogramów z SDO i Hinode naukowcy zmapowali siłę i zmianę kierunku pola magnetycznego w aktywnym regionie w dolnej części rozbłysku na moment przed jego wybuchem. Odkryli intensywne pola magnetyczne poruszające się w przeciwnych kierunkach — stanowiące zwiastun rozbłysku słonecznego. IRIS zapewnił najbardziej szczegółowy obraz tego co dzieje się w chromosferze i regionie przejścia, przez który przepływała energia i ciepło rozbłysku. Geostacjonarny Operacyjny Satelita do badań Środowiska (GOES) Narodowej Administracji ds. Oceanów i Atmosfery (NOAA) wykrył emitowane promienie X. Na podstawie zebranych danych, naukowcy sporządzili szczegółowy obraz tego, w jaki sposób powstaje i pikuje rozbłysk, a wyniki te zostały opublikowane w recenzowanych czasopismach o dużej liczbie cytowań. Skoordynowane obserwacje rozbłysku pozwoliły również opracować dokładną prognozę skutków, jakie wywoła on w środowisku kosmicznym Ziemi, stawiając obserwatoria na całym świecie w stan czujności. Słońce znajduje się obecnie w okresie niskiej aktywności, zmierzając ku stanowi znanemu jako solarne minimum, w którym występuje tylko niewiele rozbłysków słonecznych, lub nie obserwuje się ich w ogóle. Mimo to, lepsze poznanie natury rozbłysków jest konieczne, aby lepiej przewidywać wpływ aktywności słonecznej na Ziemię.

Słowa kluczowe

Rozbłysk słoneczny, teleskop kosmiczny, skręcone pola magnetyczne, plamy słoneczne, FLARES, magnetogramy

Znajdź inne artykuły w tej samej dziedzinie zastosowania