Nowe zalecenia dotyczące hodowli akwakultury organicznej Europejska branża akwakultury organicznej prężnie się rozwija dzięki finansowanej ze środków unijnych inicjatywie, która doprowadziła do zweryfikowania obecnych ram regulacyjnych UE. Wspomniane działania nie tylko przyczynią się do zrównoważonego rozwoju sektora, lecz również zwiększą jego atrakcyjność dla klientów. Zmiana klimatu i środowisko Technologie przemysłowe Społeczeństwo Żywność i zasoby naturalne Zdrowie © Åsa Maria Espmark Akwakultura organiczna opiera się na holistycznej metodzie hodowli organicznej, zapewniającej zrównoważoną, przyjazną środowisku produkcję zdrowych ryb, skorupiaków i wodorostów, pozyskiwanych wedle zasad uprawy organicznej. Zarządzanie akwakulturą w opisany sposób nabiera coraz większej popularności w miarę wzrastania świadomości klientów co do korzystnego wpływu produktów organicznych na środowisko oraz zdrowie i dobrobyt ludzi i zwierząt. Projekt ORAQUA (Europejska akwakultura organiczna – naukowe zalecenia dotyczące dalszego opracowania ram regulacyjnych UE oraz zbudowania podwalin pod przyszły rozwój sektora) powołano w celu zbudowania podstaw naukowych akwakultury organicznej na skalę europejską. Dzięki inicjatywie przedstawiono sugestie dotyczące możliwych modyfikacji regulacji unijnych w zakresie akwakultury organicznej z uwzględnieniem różnych gatunków ryb i systemów hodowli, dobrobytu zwierząt i metod postępowania weterynaryjnego, jak również aspektów ochrony środowiska. Projekt pozwolił także podnieść poziom zrozumienia aspektów ekonomicznych hodowli rybnych, jak również konkurencyjności produktów akwakultur organicznych na rynkach unijnych. Całościowe ujęcie „Jednym ze znaków rozpoznawczych akwakultury organicznej jest podejście holistyczne, które obejmuje wszelkie aspekty wpływu hodowli na środowisko, pozyskiwane ryby i samo społeczeństwo” – wyjaśnia dr Åsa Maria Espmark, koordynator projektu ORAQUA. Podejście holistyczne uwzględnia również pozostałe elementy akwakultury organicznej, takie jak regulacje unijne, wiedzę naukową oraz opinie zainteresowanych stron. W zaleceniach projektowych udało się zawrzeć przekrój poglądów. Członkowie konsorcjum zweryfikowali dostępną wiedzę naukową dotyczącą zdrowia i dobrobytu ryb, hodowli oraz gospodarki akwakultury organicznej. Zbadano także zaufanie opinii publicznej dla akwakultury organicznej i jej społeczne postrzeganie. Ponadto partnerzy projektu rozważyli krytyczne zagadnienia związane z ramami regulacyjnymi i prawnymi w skali krajowej i unijnej. Uzyskanymi wynikami podzielono się z organami kontrolnymi w celu usprawnienia opracowywanych przez nie systemów i norm akwakultury organicznej na terenie UE. Rezultaty pozwoliły dodatkowo zidentyfikować kwestie i problemy społeczno-gospodarcze, z którymi należy się uporać, aby umożliwić pomyślne ustanowienie akwakultury organicznej. „Wykryliśmy braki w wiedzy oraz pozostałe wyzwania, którymi należy się zająć, jeśli mamy zwiększyć sprzedaż z akwakultur organicznych” – mówi dr Espmark. Współpraca z zainteresowanymi stronami Zapewniono platformę dostępną dla wielu zainteresowanych stron pod kątem interakcji między odpowiednimi interesariuszami z korzyścią dla branży akwakultury organicznej oraz całego społeczeństwa. W gronie interesariuszy znaleźli się hodowcy, klienci, handlowcy detaliczni, dostawcy karmy oraz usług, jak również narodowe i międzynarodowe organy kontrolne, działacze środowiskowi oraz organizacje pozarządowe. Zdaniem dr Espmark: „Brakuje społecznego zrozumienia, czym jest akwakultura organiczna i czym jest organiczna ryba. Także logo Euro-liścia, którym opatrywane są produkty zakwalifikowane jako organiczne wedle przepisów prawa, jest rozpoznawalne w ograniczonym stopniu”. Zespół opracował zalecenia w celu optymalnej poprawy rozwoju gospodarczego europejskiego sektora akwakultury organicznej. Objęły one wykorzystanie energii odnawialnej, materiałów podlegających recyclingowi i schematów ograniczania ilości odpadów, a dodatkowo – opakowania przyjazne dla środowiska. Uwypuklono również wagę działań na rzecz zmniejszenia wpływu organicznych hodowli ryb na środowisko. Zespół ORAQUA zaproponował również modelową strukturę ustawicznej oceny i poprawy akwakultury organicznej w przyszłości. Model uwzględnia nowo wypracowywaną wiedzę naukową oraz zmieniające się środowisko rynkowe. Wykonane badania wpłyną zatem na regulacje unijne w zakresie akwakultury organicznej, zapewniając wyższe standardy zdrowia i dobrobytu hodowanych gatunków i zmniejszone obciążenie dla środowiska. Słowa kluczowe Organiczna akwakultura, ramy regulacyjne UE, holistyczny, ORAQUA, Euro-liść
