Wykorzystanie potencjału drobnoustrojów w walce z niedożywieniem Przełomowe rezultaty projektu finansowanego przez UE mogą wkrótce przyczynić się do opracowania probiotyków przeciwdziałających niedożywieniu i wzmocnienia naukowo udowodnionych oświadczeń zdrowotnych dotyczących probiotyków na etykietach. Zdrowie © Vincent Moncorge Podstawowe prace laboratoryjne prowadzone w ramach projektu MUTFLYGUTBACT poświęcone były bakterii, która sprzyja rozwojowi i aktywności układu pokarmowego u much oraz ssaków. Dokonane odkrycia mają duże znaczenie dla branży probiotyków, która zajmuje się sprzedażą szczepów bakterii i drożdży działających korzystnie na zdrowie ludzi i zwierząt. Odkrycia te mogłyby również pomóc w rozwiązaniu ważnego problemu niedożywienia na świecie, który dotyczy około 150 milionów dzieci na całym świecie. Zrozumienie korzyści mikroorganizmów Punktem wyjścia w realizacji tego projektu była próba zrozumienia w szerokim kontekście wpływu mikroorganizmów na fizjologię zwierząt. Czy mikroorganizmy kształtują fizjologię zwierząt, a jeśli tak, to w jaki sposób? Mimo że we wcześniejszych badaniach udowodniono związek między mikroorganizmami jelitowymi a wydajnością układu trawiennego, charakterystyka tego wpływu na fizjologię zwierząt pozostawała nieuchwytna. Aby rozwiązać ten problem, naukowcy biorący udział w projekcie MUTFLYGUTBACT przyjrzeli się konkretnej bakterii żyjącej w jelicie muszki owocowej. „Chcieliśmy określić wpływ bakterii Lactobacillus plantarum na organizm muszki, a następnie scharakteryzować mechanizmy leżące u podstaw tego wpływu” – wyjaśnia koordynator projektu François Leulier z Centre National de la Recherche Scientifique (CNRS) we Francji. „Ta bakteria ma bardzo korzystny wpływ na rozwój organizmu w okresie poporodowym oraz na aktywność trawienną, umożliwiając zwierzęciu pozyskanie większej ilości składników odżywczych z pożywienia”. Przeanalizowano interakcje pomiędzy Lactobacillus plantarum i enzymami trawiennymi poprzez zmniejszenie ilości białek podawanych muchom. Leulier i jego zespół zauważyli, że dodanie bakterii skutecznie buforuje szkodliwy wpływ niedożywienia na rozwój much i rozwój organizmu po porodzie. „Kolejnym krokiem było przełożenie tych wyników na model ssaczy” – mówi Leulier. „Użyliśmy myszy pozbawionych bakterii, aby wykazać, że dodanie mikroorganizmów ma taki sam pozytywny efekt buforujący w przypadku niedożywienia. Obecnie pracujemy z konwencjonalnymi modelami zwierzęcymi (tj. niepozbawionymi bakterii) i codziennie podajemy im szczep bakterii Lactobacillus plantarum. Powoli, ale skutecznie zbliżamy się do rozpoczęcia badań klinicznych z udziałem ludzi”. W kierunku badań klinicznych Te podstawowe badania nad wpływem Lactobacillus plantarum mogą przynieść znaczące korzyści dla przemysłu, a także organizacji zajmujących się promocją zdrowia na świecie. „Jesteśmy pewni, że ta bakteria ma realny potencjał kliniczny” – mówi Leulier. „Jeśli przedstawimy dowody kliniczne, że ten szczep pomaga złagodzić skutki niedożywienia u niemowląt, będzie to bardzo duże osiągnięcie”. Leulier wraz z zespołem planują obecnie ubiegać się o kolejne dotacje i skoncentrować się na aspektach translacyjnych swoich odkryć. Choć wiele działań jest jeszcze w fazie przedklinicznej, złożono już wnioski patentowe związane z niektórymi odkryciami dokonanymi w ramach tego projektu. Kluczowym sektorem, który ma szansę skorzystać z tego badania, jest branża probiotyków, która mogłaby wykorzystać rezultaty projektu w celu lepszego uzasadnienia oświadczeń zdrowotnych w przyszłości. Leulier zauważa, że wiele firm posiada zamrożone kolekcje szczepów bakterii i udowodnienie rzeczywistych funkcjonalnych korzyści zdrowotnych przyniesie pozytywne efekty. „Nastąpiła reorientacja w badaniach naukowych w kierunku konkretnych szczepów, takich jak Lactobacillus plantarum, w celu lepszego określenia korzyści klinicznych” – mówi Leulier. „Uważamy, że nasze wyniki pomogą w opracowywaniu niektórych oświadczeń zdrowotnych publikowanych przez firmy. Dla mnie osobiście jedną z najbardziej satysfakcjonujących rzeczy w tym projekcie było rozpoczęcie od podstawowego pytania, a następnie, przy użyciu prostego modelu muchy, identyfikacja szczepów bakteryjnych, które można wykorzystać do promocji zdrowia człowieka”. Słowa kluczowe MUTFLYGUTBACT, drobnoustroje, mikroorganizmy, probiotyczne, bakteryjne, Lactobacillus plantarum, CNRS
