NR 108 GRUDZIEŃ 2021 / STYCZEŃ 2022 TEMAT SPECJALNY Gospodarstwa rolne przyszłości – przede wszystkim precyzja Od ponad pół wieku europejski system rolniczy nastawiony jest na zapewnienie stabilnych dostaw możliwie najtańszej żywności. Sukces w tej dziedzinie został jednak okupiony znacznymi kosztami środowiskowymi, ponadto coraz częściej dostrzegamy fakt, że próby konkurowania z tańszą żywnością z importu wywołają jedynie presję na obniżanie cen do najniższych możliwych poziomów. Postawienie na ekologiczną i zrównoważoną przyszłość wymaga zmiany sposobu uprawy żywności w Europie. © Joyseulay, Shutterstock „Tam, gdzie pojawia się uprawa roli, rodzą się inne obszary ludzkiej działalności. Dlatego to rolnicy są założycielami cywilizacji” – Daniel Webster, amerykański prawnik i mąż stanu Nie może zatem dziwić, że jednym z kamieni węgielnych Europejskiego Zielonego Ładu i zawartej w nim strategii „od pola do stołu” jest taki rozwój europejskiego rolnictwa, który umożliwi zbudowanie systemu wytwarzającego wysokowartościową żywność. Unia Europejska chce zaoferować swoim obywatelom oraz rynkom eksportowym najlepszy możliwy system rolny z punktu widzenia jakości oferowanych towarów, dobrostanu zwierząt gospodarskich i dobrobytu pracowników sektora produkcji żywności, a jednocześnie dbać o przestrzeganie najwyższych standardów w zakresie ochrony środowiska. Z tego powodu dąży do przekształcenia 25 % gruntów uprawnych na cele produkcji ekologicznej do 2030 roku. Realizacja tego zamierzenia wymaga opracowania nowych praktyk i technologii, hodowli nowych ras zwierząt gospodarskich lepiej dostosowanych do warunków panujących w lokalnych środowiskach, opracowania lepszych praktyk w zakresie zapobiegania chorobom w celu ograniczenia strat, dywersyfikacji upraw, lepszego zarządzania glebą i wodą oraz wsparcia rolników w dzieleniu się wiedzą i wykorzystywaniu możliwości oferowanych przez rynki. Rolnictwo precyzyjne, czyli metoda gospodarowania, która pozwala na radykalne zwiększenie wydajności rolnictwa dzięki zastosowaniu podejścia opartego na danych, stanowi rozwiązanie wielu spośród tych wyzwań. Pozwala ono bowiem na monitorowanie w czasie rzeczywistym zwierząt, upraw i czynników geofizycznych, a także identyfikowanie zmian oraz reagowanie na nie. Praktyka ta zakłada ponadto szersze wykorzystanie sztucznej inteligencji w celu wsparcia procesu podejmowania decyzji przez rolników oraz wdrożenie zautomatyzowanych systemów, które pozwalają na dokładniejsze wykonywanie operacji, co obniża koszty pracy i przekłada się na bardziej efektywne wykorzystanie pestycydów i nawozów. Siedem projektów przedstawionych w tym temacie specjalnym dotyczy praktycznych badań, które pomagają rolnikom osiągać większe zyski, zmniejszać ilość odpadów i stosować bardziej zrównoważone praktyki. Wśród rezultatów tych prac znalazł się system zarządzania typu SCADA do ochrony upraw orzecha laskowego, pary robotów kablowych i łazików wykorzystujących sztuczną inteligencję, których współpraca ułatwia prowadzenie mikrogospodarstw, centrum wymiany wiedzy w Serbii, metoda szybkiego wykrywania chorób u świń oraz wyposażenie krów w czujniki w celu skuteczniejszego dbania o ich stan zdrowia. Badania i innowacje wspierane ze środków unijnych otwierają przed systemami rolniczymi nowe możliwości, wspierając nasz przemysł rolny i systemy żywnościowe oraz pomagając nam konkurować na rynku światowym bez szkody dla zdrowia i dobrostanu rolników, zwierząt gospodarskich czy środowiska. Jak mówi znane przysłowie, wszystko, co dobre, kiedyś się kończy. Magazyn Research*eu nie jest niestety wyjątkiem od tej reguły. Przez ostatnie 10 lat przedstawialiśmy naszym czytelnikom najnowsze osiągnięcia naukowe oraz innowacje finansowane ze środków Unii Europejskiej, opisując je wszystkie od A do Z. Od architektury, przez leki przeciwdziałające starzeniu, aż po zeolity – wszystkie one gościły na naszych łamach. Jednak po 108 wydaniach nadszedł czas na zakończenie naszej wspólnej przygody. To niezwykle bogate wydanie zawiera również dodatkowe cztery strony poświęcone osiągnięciom magazynu Research*eu na przestrzeni lat. Czytelników zainteresowanych informacjami na temat czołowych europejskich badań naukowych uspokajamy – w serwisie CORDIS nadal będą publikowane informacje na temat nauki dzięki współpracy z agencjami badawczymi służb i agencji Komisji Europejskiej oraz badaczom, którzy każdego dnia dokonują nowych ekscytujących odkryć w całej Europie i poza jej granicami. Aby dowiedzieć się więcej na temat naszych aktualnych działań i planów na przyszłość, zapraszamy na naszą stronę internetową – będziemy tam publikować wszystkie informacje na bieżąco. Z chęcią poznamy opinie naszych czytelników. Pytania i sugestie można przesyłać na adres: editorial@cordis.europa.eu.
