Blokowanie malarii
Przełomowe badania brytyjsko-amerykańskie mogą wyposażyć naukowców na całym świecie w narzędzia, jakich potrzebują do zapobiegania rozprzestrzenianiu się malarii, choroby która może być śmiertelna. Badania, których wyniki zostały opublikowane w magazynie Science, zostały częściowo dofinansowane ze środków unijnych przez projekt MALSIG (Sygnalizacja na etapach cyklu życia pasożytów malarii), który otrzymał 3 mln EUR z tematu "Zdrowie" Siódmego Programu Ramowego (7PR), by pogłębić wiedzę z zakresu biologii pasożytów malarii. W ramach ostatnich badań, prowadzonych pod kierunkiem Harvard School of Public Health (HSPH) w USA, naukowcy początkowo starali się chronić zdrowe erytrocyty przed inwazją pasożytów malarii. Ostatecznie udało im się zablokować pasożyty w zakażonych krwinkach. Aby uzyskać taki rezultat naukowcy zidentyfikowali i usunęli białko - zależną od wapnia kinazę białkową (PfCDPK5) - z najpowszechniej występującego na świecie i najgroźniejszego pasożyta malarii, Plasmodium falciparum. Dzięki usunięciu białka udało się uwięzić pasożyty w zakażonych komórkach, uniemożliwiając im i ich licznemu potomstwu przeniknięcie do zdrowych krwinek. "To etap, który musi być bardzo szybki dla pasożyta" - wyjaśnia profesor Manoj Duraisingh z HSPH, naczelny autor. "Pasożyt nie lubi spędzać zbyt dużo czasu poza komórką. Rozwija się, dojrzewa i niezwłocznie po rozerwaniu komórki przenika do nowej. Zaskoczeniem było, że ta kinaza białkowa, którą podejrzewaliśmy o udział w inwazji erytrocytów, okazuje się niezbędna pasożytowi przy wychodzeniu z komórki." Zdaniem naukowców ich odkrycia pogłębiają wiedzę na temat wysoce zorganizowanego procesu wchodzenia i wychodzenia pasożyta z krwinki. "Kiedy pasożyt wychodzi z erytrocytu ma sekundy lub minuty na wejście do nowego erytrocytu albo zostanie usunięty czy też zabity przez układ immunologiczny człowieka" - podkreśla naczelny autor artykułu, dr Jeffrey Dvorin z HSPH. "Odkryliśmy ważny wyzwalacz wyjścia pasożyta z komórki, który może być niezależny od czynnika wyzwalającego inwazję." Naukowcy zauważają, że w organizmie ludzkim kinaza białkowa nie podlega kontroli tak jak u pasożytów i roślin. W konsekwencji opracowanie leku ukierunkowanego na to białko mogłoby być mniej toksyczne dla ludzi. Dr Dvorin powiedział, że wiele przedsiębiorstw i laboratoriów bada potencjalne inhibitory wchodzenia i wychodzenia pasożyta z erytrocytów. Jednakże, jak zauważa, nie opracowano jeszcze żadnego leku przeciwmalarycznego, którego celem byłyby te etapy cyklu życia pasożyta. Zespołowi udało się również opracować narzędzie dla naukowców prowadzących próbne szczepienia dojrzałymi pasożytami inwazyjnymi. "W ramach jednego z doświadczeń opisanego w artykule pasożyty, które dojrzały do zjadliwych i inwazyjnych form, były mechanicznie uwalniane" - mówi dr Dvorin. "Ludzie starali się pozyskać zdolne do życia w tej formie pasożyty do badań. To wspaniałe zasoby do badań nad szczepionkami." Każdego roku malaria wypływa na życie 500 milionów osób na świecie, z czego 1 milion umiera na skutek choroby, w tym wiele dzieci z subsaharyjskiej Afryki. Objawy obejmują wysoką gorączkę, anemię i dreszcze. Jednym z największych wyzwań jakie stają przed naukowcami jest stale rosnąca oporności malarii na leczenie farmakologiczne. W badaniach wzięli udział naukowcy z London School of Hygiene and Tropical Medicine (Wlk. Brytania), Państwowy Instytut Badań Medycznych (Wlk. Brytania), Children's Hospital w Bostonie (USA), Broad Institute (USA), Uniwersytet Stanford (USA), Instytut Badawczy Scripps (USA) oraz Instytut Genomiki Fundacji Badawczej Novartis (USA). Projekt MALSIG, koordynowany przez francuski Institut national de la santé et de la recherche médicale (INSERM), zgromadził ekspertów z Francji, Holandii, Indii, Niemiec i Wlk. Brytanii. Prace rozpoczęły się w 2009 r., a zakończą się w 2012 r.
Kraje
Niemcy, Francja, Indie, Włochy, Niderlandy, Zjednoczone Królestwo, Stany Zjednoczone