Społeczeństwo i przedstawiciele świata nauki wspólnie tworzą innowacje społeczne
Tworzenie sieci, które sprzyjają wzajemnemu uczeniu się społeczeństwa i środowiska naukowego przy wsparciu decydentów przynosi wiele korzyści dla społeczności i jednostek. Jednym z twórczych przedsięwzięć ukierunkowanych na osiągnięcie tego celu był finansowany ze środków UE projekt SEISMIC (SEiSMiC, Societal engagement in science, mutual learning in cities – społeczne zaangażowanie w naukę, wzajemne uczenie się w miastach). Mobilizując liczne podmioty miejskie do określania priorytetów w dziedzinie badań i innowacji, projekt miał na celu dotarcie do rzeczywistych potrzeb społecznych poprzez nową platformę dialogu i wzajemnego uczenia się. „Dzięki pokonywaniu barier między środowiskiem naukowym a społeczeństwem nauka staje się bardziej przystępna i zrozumiała w sferze publicznej” – mówi koordynator projektu Paul Erian, inżynier ds. badań z Austriackiego Instytutu Technologii. „Projekt jest częścią procesów naukowych i pokazuje, że nauka może zmienić nasze codzienne życie”. W ten sposób projekt SEISMIC przyczynił się do wyjaśnienia błędnych wyobrażeń i nieporozumień w dziedzinie nauki. Pokazał, w jaki sposób nauka może służyć społeczeństwu i zachęcić do wdrażania procesów zapewniających lepsze wyniki. Aby osiągnąć ten ambitny cel, w ramach projektu stworzono narodowe sieci w kilku krajach Europy: w Austrii, Belgii, Czechach, Niemczech, na Węgrzech, we Włoszech, w Holandii, Szwecji, Turcji i Wielkiej Brytanii. Projekt SEISMIC zbliżył do siebie odpowiednie podmioty w każdym kraju, od organizacji pozarządowych i ruchów obywatelskich po innowatorów społecznych, naukowców i decydentów politycznych. Dzięki temu narodowe sieci stały się miejscem skutecznego dialogu i stworzyły możliwości wzajemnego uczenia się, angażując obywateli i podmioty miejskie do tworzenia pomysłów, które przyniosą korzyści społeczeństwu. „Warsztaty zostały opracowane tak, aby były łatwo dostępne i aby każda zainteresowana osoba mogła wziąć w nich udział” – wyjaśnia Erian. „Sieci przyciągają i zachęcają ludzi do włączenia się w dyskusję o sprawach miasta i o samym mieście” – dodaje. Dzięki temu problemy dotyczące miasta zostają skutecznie wysunięte na pierwszy plan, a społeczeństwo ma możliwość tworzenia innowacyjnych rozwiązań, aby im sprostać. Istotną częścią projektu był plan mobilizacji i wzajemnego uczenia się. „Plan umożliwił lokalnym podmiotom komentowanie problemów i współpracę z organizacjami badawczymi” – mówi Erian. „Oprócz tego wniósł wkład w unijne badania dotyczące miast”. Plan łączy ludzi i idee. Pomaga w lepszym zrozumieniu problemów, przed jakimi stoją miasta i sposobów ich rozwiązywania. „Zrozumienie opinii innych Europejczyków na dany temat i stworzenie ludziom możliwości wspólnego zastanowienia się nad kwestiami miejskiego życia w Europie to jedna z głównych zalet tego planu” – dodaje Erian. W efekcie projekt skutecznie umożliwił ludziom podejmowanie inicjatyw i wdrażanie projektów w swoich społecznościach. Stał się platformą wiedzy lokalnej, która umożliwia identyfikację potrzeb badawczych. Nowo określonymi potrzebami społecznymi w dziedzinie obszarów miejskich zajęła się inicjatywa państw członkowskich JPI Urban Europe wspierająca badania mające na celu zwiększenie zrównoważonego rozwoju, odporności gospodarczej i poprawę jakości życia w europejskich miastach. „W ramach projektu powstały nowe pomysły, które stale wpływają na kształt dzisiejszych miast – od hoteli prowadzonych przez migrantów, po zwiększenie zaangażowania kobiet w zarządzaniu miastami” – zauważa Erian. Licznym podmiotom miejskim wywodzącym się ze społeczeństwa obywatelskiego z 10 krajów biorących udział w projekcie pokazano szereg dobrych praktyk w zakresie innowacji społecznych, które sprzyjają bardziej zintegrowanej, zrównoważonej i przyjaznej przyszłości miast w Europie. Mimo że projekt już się zakończył, kilku najbardziej aktywnych członków narodowych sieci SEISMIC kontynuuje działania obejmujące wymianę pomysłów i doświadczeń poprzez prowadzoną przez JPI Urban Europe platformę Stakeholder Involvement Platform (Agora). Dzięki temu owoce projektu w dalszym ciągu przynoszą korzyści społeczeństwu. Krótko mówiąc, nie ulega wątpliwości, że innowacje społeczne zmieniają świat, w którym żyjemy, na lepszy dzięki projektom, takim jak SEISMIC, który stał się kluczowym łącznikiem pomiędzy nauką a społeczeństwem.
Słowa kluczowe
Nauka i społeczeństwo, innowacje społeczne, wzajemne uczenie się, urbanistyka, potrzeby społeczne
