50. Poszukiwanie rozwiązań dla miast w naturze
Poniższy tekst jest tłumaczeniem transkrypcji przygotowanej przez SI.
00:00:00:00 - 00:00:34:15
Abigail Acton
Dzień dobry i zapraszam do wysłuchania nowego odcinka podcastu CORDIScovery! Z tej strony Abigail Acton. Mieszkańcy miast stanowią blisko trzy czwarte ludności Unii Europejskiej. W tym wielu spośród naszych słuchaczy. Mieszkacie w okolicy sprzyjającej włączeniu społecznemu, w której można znaleźć parki i przestrzenie publiczne? Czy mieszkańcy mieli jakikolwiek wpływ na ich projektowanie?
00:00:34:15 - 00:00:58:08
Abigail Acton
A może to coś, co wydaje się poza zasięgiem? Być może wasze doświadczenia z życia w mieście nauczyły was, że miasta nie mają nic wspólnego z wygodą. Według szacunków do 2050 roku około 80% ludności Europy będą stanowić mieszkańcy miast, a ze względu na duże skupienie ludności i infrastruktury ośrodki te są szczególnie narażone na stres środowiskowy. Wszyscy wiemy już, jaki wpływ mają emisje oraz zanieczyszczenie hałasem, fale upałów, gwałtowne powodzie i zanieczyszczenia gleby.
00:00:58:14 - 00:01:25:09
Abigail Acton
Globalny wzrost temperatur sprawi, że problemy staną się bardziej dotkliwe. Wpływ na różnorodność biologiczną i zużycie zasobów naturalnych to również powody, dla których nadszedł czas, aby przemyśleć nasze podejście do rozwoju miast i planowania, aby stworzyć bardziej ekologiczne, sprawiedliwe i spójne miasta. Jak można to osiągnąć? Odpowiedzią są rozwiązania oparte na przyrodzie, współtworzenie i żywe laboratoria. Co oznaczają te terminy i dlaczego są istotne?
00:01:25:11 - 00:01:46:10
Abigail Acton
Zapytajmy o to naszych dzisiejszych gości, którzy skorzystali z funduszy europejskich na wsparcie badań naukowych. Darko Ferčej jest kierownikiem działu unijnych projektów w słoweńskim instytucie non-profit E-zavod. Jego obszarem zainteresowań jest przekształcanie teoretycznych strategii w praktyczne zmiany, które przekładają się na korzyści dla mieszkańców miast. Dzień dobry, Darko.
00:01:46:12 - 00:01:48:01
Darko Ferčej
Dziękuję, Abigail.
00:01:48:03 - 00:02:01:22
Abigail Acton
Laura Fregolent wykłada urbanistykę na Uniwersytecie Weneckim we Włoszech. Przez wiele lat badała procesy transformacji i rozwoju miast oraz społeczny wpływ dynamiki rynku mieszkaniowego. Dzień dobry, Lauro.
00:02:01:24 - 00:02:03:16
Laura Fregolent
Dzień dobry!
00:02:03:18 - 00:02:20:23
Abigail Acton
Gonçalo Canto Moniz jest wykładowcą architektury i badaczem w Ośrodku Studiów Społecznych na Uniwersytecie w Coimbrze w Portugalii. Fascynuje go sposób, w jaki współtworzenie rozwiązań opartych na przyrodzie w naszych miastach może sprzyjać powstawaniu dzielnic sprzyjających włączeniu społecznemu. Dzien dobry, Gonçalo.
00:02:21:00 - 00:02:22:01
Gonçalo Canto Moniz
Witaj, Abigail.
00:02:22:03 - 00:02:44:04
Abigail Acton
Dzień dobry. Cieszę się, że zdecydowaliście się wziąć udział. Pozwól, że zacznę od ciebie, Darko. Projekt UPSURGE stawia sobie za cel stworzenie miast przyszłości, które będą miejscami odtwarzania środowiska. Pokazujecie wszystkim, co można osiągnąć dzięki demonstracjom w rzeczywistych warunkach. Często przewija się przy tym termin „rozwiązania oparte na przyrodzie” - czy możemy go zawęzić? Co tak naprawdę oznaczają te słowa?
00:02:44:06 - 00:03:13:07
Darko Ferčej
Możemy. Zasadniczo chodzi o wszystko, co znajduje się w mieście i jest zielone. Mogą to być zielone drzewa, parki, pasy zieleni wzdłuż dróg, ale równie dobrze może to być coś mniej typowego. Na przykład zielone dachy, zielone fasady budynków czy rośliny wodne. Każdy zielony element przekłada się na lepszą jakość powietrza i wody, a nawet poprawę jakości życia.
00:03:13:13 - 00:03:28:00
Darko Ferčej
Sprawia także, że miasta stają się piękniejsze. Czasem chodzi o coś użytecznego lub coś nadającego się do jedzenia. Chodzi tu na przykład o ogrody, a nawet ogródki balkonowe, które można utrzymywać w mieszkaniach.
00:03:28:02 - 00:03:42:12
Abigail Acton
Cudownie. OK. Brzmi doskonale. Przede wszystkim wydaje się to doskonałym pomysłem. Prawdopodobnie istnieją jednak przeszkody, które uniemożliwiają nam zazielenienie możliwie największej powierzchni. Czy możesz opowiedzieć nam coś więcej o wyzwaniach związanych z zazielenianiem naszych miast?
00:03:42:14 - 00:04:02:12
Darko Ferčej
Jak najbardziej. Rozwiązaliśmy szereg wyzwań, w tym problemów technicznych. Za przykład niech posłuży miasto Belfast w Zjednoczonym Królestwie. Włodarze chcieli stworzyć naziemne ogrody miejskie, jednak ustalili, że wybrany obszar był w przeszłości zanieczyszczony. Dlatego rozwiązaniem okazały się podniesione ogrody.
00:04:02:14 - 00:04:04:13
Abigail Acton
Rozumiem, w porządku. Czyli problemem był stan gleby.
00:04:04:15 - 00:04:05:22
Darko Ferčej
Czyli problemem był stan gleby?
00:04:05:22 - 00:04:06:02
Darko Ferčej
Tak.
00:04:06:03 - 00:04:06:24
Abigail Acton
Rozumiem. OK.
00:04:07:02 - 00:04:29:24
Darko Ferčej
Inny problem wystąpił w Katowicach, gdzie podjęto próbę zazielenienia ścian szpitala. Później okazało się, że zielona ściana będzie rzucała zbyt dużo cienia dla lekarzy pracujących w środku. Okazało się, że muszą porzucić ten pomysł. Ostatecznie zazieleniono przystanek autobusowy.
00:04:29:24 - 00:04:32:01
Darko Ferčej
Zamiast szpitala zazieleniono przystanki autobusowe.
00:04:32:06 - 00:04:50:08
Abigail Acton
OK. Czy możesz opowiedzieć mi trochę o miastach, z którymi współpracowałeś w ramach projektu? Rozumiem, że próbujesz w praktyce zademonstrować, jak wszystkie te rzeczy mogą poprawić jakość życia ludzi. Może mógłbyś też powiedzieć nam coś o lokalnych opiniach lub komentarzach, które otrzymujesz od mieszkańców?
00:04:50:11 - 00:05:20:14
Darko Ferčej
Tak. Skupiamy się na pięciu miastach - Belfaście w Zjednoczonym Królestwie, Bredzie w Niderlandach. Do tego węgierski Budapeszt. Są tez polskie Katowice i słoweński Maribor. We wszystkich tych miastach władze zainwestowały w zieleń lub rozwiązania oparte na przyrodzie. Na przykład w Mariborze został zrealizowany projekt poprawiający stan strumieni.
00:05:20:14 - 00:05:42:17
Darko Ferčej
Działanie związane z wodą. Potem zasadzono ponad 100 drzew, aby sprawić, by obszar stał się bardziej atrakcyjny dla mieszkańców. Ludzie mogą teraz spacerować po okolicy, co wcześniej było niemożliwe. Budapeszt z kolei miał duży problem z wodą deszczową w lecie. Rozwiązaniem okazały się ogrody deszczowe.
00:05:42:21 - 00:05:56:01
Darko Ferčej
Rosną w nich szczególne rośliny, które w przypadku ulewnego deszczu poprawiają sytuację, umożliwiają wnikanie wody w ziemię eliminując powodzie.
00:05:56:01 - 00:05:57:10
Abigail Acton
Poprawiają odprowadzanie wody?
00:05:57:12 - 00:06:17:11
Darko Ferčej
Zgadza się, poprawiają odprowadzanie wody. Dokładnie. Z kolei w Bredzie władze skupiają się bardziej na potrzebach ludzi. Tak powstał zielony parking, a także kilka zielonych fasad i parków rekreacyjnych, które są teraz bardziej zielone niż wcześniej.
00:06:17:13 - 00:06:34:02
Abigail Acton
Gdy myślę o zielonym parkingu, natychmiast widzę przed oczami te szare betonowe kloce, które są oczywiście brzydkie. Wieczorami można poczuć się bardzo nieswojo przechodząc obok, zwłaszcza gdy nikogo nie ma w pobliżu. Trudno nazwać te miejsca pięknymi. Co zrobili, by parking był bardziej zielony?
00:06:34:03 - 00:06:34:23
Abigail Acton
Jak to się robi?
00:06:35:03 - 00:06:56:05
Darko Ferčej
Można sadzić drzewa. Można również przeznaczyć część terenu na zieloną trawę, która była tam zanim pojawił się parking. To oczywiście oznacza likwidację kilku miejsc parkingowych. To z kolei wiąże się z oporem części mieszkańców. W ostatecznym rozrachunku okolica staje się piękniejsza i prawdopodobnie bezpieczniejsza.
00:06:56:10 - 00:06:56:23
Abigail Acton
Tak.
00:06:57:00 - 00:06:59:19
Abigail Acton
W dodatku takie rozwiązanie jest lepsze dla środowiska i zakładam, że także dla różnorodności biologicznej.
00:06:59:22 - 00:07:03:07
Darko Ferčej
Dla środowiska i dla nas, ponieważ jesteśmy jego częścią.
00:07:03:12 - 00:07:07:00
Abigail Acton
Tak, dokładnie. Masz inne przykłady, o których możesz opowiedzieć?
00:07:07:02 - 00:07:33:09
Darko Ferčej
W Katowicach władze skupiają się na przystankach autobusowych. Wcześniej były betonowymi wiatami, co powodowało duży problem. Kiedy ludzie czekają na autobus, nie lubią stać w upale. W efekcie przystanki stały się zielone. Władze stworzyły zielone dachy na przystankach autobusowych, a także zazieleniły ich otoczenie.
00:07:33:09 - 00:07:44:10
Darko Ferčej
Dzięki temu okolice przystanków stały się chłodniejsze. Do tego dochodzi jeszcze monitoring we wszystkich miastach. Monitorujemy stan powietrza i temperaturę.
00:07:44:12 - 00:07:54:09
Abigail Acton
W jaki sposób prowadzicie monitorowanie? Wiem z pewnych źródeł, że wykorzystujecie nietypowy sposób - inny niż czujniki, które można znaleźć w naszych miastach. Wydaje mi się, że mieliście szereg innych pomysłów na monitorowanie.
00:07:54:15 - 00:07:58:20
Darko Ferčej
Oprócz czujników używamy pszczół.
00:07:58:21 - 00:08:00:18
Abigail Acton
Pszczoły. Wow. Tak.
00:08:00:20 - 00:08:18:04
Darko Ferčej
Używamy pyłku zbieranego przez pszczoły. To bardzo małe ilości. Analizujemy pyłek, a dzięki analizom możemy dowiedzieć się, czy na danym obszarze znajdują się jakiekolwiek zanieczyszczenia, a także czy występują gatunki inwazyjne, które nie powinny się znajdować na tym obszarze.
00:08:18:06 - 00:08:36:19
Abigail Acton
Nie chodzi zatem wyłącznie o sprawdzenie, czy rośliny są zanieczyszczone, ale także o sprawdzenie - jak rozumiem, gdy mówisz o gatunkach inwazyjnych, masz na myśli rośliny inwazyjne? Zgadza się. To zdecydowanie interesujące. Świetny pomysł. Darko, jak wiemy, obecnie toczy się wiele prac dotyczących tych tak zwanych żywych laboratoriów. W przypadku wspomnianych miast tego terminu nie trzeba nawet definiować.
00:08:36:21 - 00:08:56:23
Abigail Acton
Czy otrzymujesz wiele informacji zwrotnych od mieszkańców lub innych osób, które zwracają uwagę na problemy typu zmniejszenie liczby miejsc parkingowych, aby poprawić wygląd miast i zadbać o środowisko? Czy spotykasz się z dużym sprzeciwem ze strony mieszkańców, czy też ludzie mówią ci, że naprawdę doceniają zmiany?
00:08:57:00 - 00:09:21:05
Darko Ferčej
Tak. Cóż, zacznijmy od początku.. Gdy pytamy ludzi, chętnie odpowiadają. Dodatkowo ludzie generalnie lubią brać udział w podejmowaniu decyzji. Problemem jest to, że decydenci często ich nie słyszą. Korzystamy z tego podejścia, aby pytać ludzi o ich oczekiwania, a następnie prowadzimy inwestycje w oparciu o ich opinie.
00:09:21:10 - 00:09:21:21
Abigail Acton
Rozumiem.
00:09:21:21 - 00:09:25:02
Darko Ferčej
Realizujemy działania, których oczekują mieszkańcy.
00:09:25:02 - 00:09:35:00
Abigail Acton
Tak? Jak mniemam, to oznacza, że rozwiązania są bardziej szanowane i cieszą się większym zainteresowaniem mieszkańców, którzy mają udział w decyzjach dotyczących oczekiwanych zmian.
00:09:35:02 - 00:09:45:06
Darko Ferčej
Dokładnie. To podstawowy cel włączania ludzi. Jeśli biorą udział w podejmowaniu decyzji, podjęta decyzja podoba im się bardziej, ponieważ to ich decyzja.
00:09:45:09 - 00:09:52:15
Abigail Acton
Zgadza się. Odpowiedzialność. Dziękuję za wyjaśnienie twojej pracy. To naprawdę fascynujące. Czy mieliście jakieś problemy z zachęceniem lokalnych społeczności do udziału?
00:09:52:17 - 00:10:19:19
Darko Ferčej
Tak. Czasami pojawiają się problemy, ponieważ skupiamy się na bardzo różnych rodzajach społeczności. Pracowaliśmy z osobami w podeszłym wieku i dziećmi, ale w Bredzie skupiliśmy się także na imigrantkach. Wiązało się to z pewnymi wyzwaniami, w szczególności z tym, jak do nich podejść i jak uzyskać ich opinię.
00:10:19:19 - 00:10:24:14
Abigail Acton
Jak rozumiem, istnieje pewna wrażliwość kulturowa dotycząca prób włączenia wszystkich?
00:10:24:14 - 00:10:48:15
Darko Ferčej
Tak, dokładnie. Jeśli pracujemy z różnymi kulturami, musimy być bardzo ostrożni, okazać szacunek, zadawać właściwe pytania, a także podchodzić do nich we właściwy sposób i we właściwym czasie. Musieliśmy być bardzo ostrożni. W tym wypadku rozwiązaniem było stworzenie innych punktów informacyjnych i poczekanie, aż przyjdą do nich kobiety.
00:10:48:18 - 00:10:52:23
Abigail Acton
Rozumiem. OK. Czy rozwiązanie działa? Czy zostało zrealizowane?
00:10:53:03 - 00:11:09:20
Darko Ferčej
Tak, jak najbardziej działa. Po prostu zajęło nieco dłużej. Realizacja projektów wymaga także zaangażowania odpowiednich osób. Jeśli chcesz współpracować z migrantkami, potrzebujesz kobiet, które będą utrzymywały z nimi kontakt.
00:11:09:24 - 00:11:30:10
Abigail Acton
Rozumiem. Świetnie. To bardzo interesujące zagadnienie. Łatwo stwierdzić, że wszyscy powinni uczestniczyć w takich działaniach, ale do różnych grup należy podchodzić na różne sposoby. Zdecydowanie. Dziękuję bardzo. Lauro, zwrócę się do ciebie, ponieważ twoja praca w pewnym sensie pokrywa się z tym, o czym właśnie rozmawialiśmy. W ramach projektu NEIGHBOURCHANGE analizowałaś, w jaki sposób nowe podejścia do planowania miast mogą wspierać spójność społeczną.
00:11:30:12 - 00:11:39:13
Abigail Acton
Jakie problemy wynikają z konwencjonalnego podejścia do planowania urbanistycznego? Do tego dochodzi kwestia regeneracji. Dlaczego rzeczy, które robimy teraz, nie działają tak dobrze?
00:11:39:15 - 00:12:41:11
Laura Fregolent
Podsumowując w kilku słowach, myślę, że problemem są narzucane odgórnie rozwiązania bez konsultacji z mieszkańcami. Wiele europejskich instytucji publicznych badało sposoby angażowania społeczności i turystów w procesy planowania lub rozwiązania partycypacyjne, w tym przez debaty na temat planowania i uczestnictwa. Ale nawet wtedy warto wziąć pod uwagę, że społeczność dysponuje niezwykle szerokim zakresem umiejętności i doświadczeń, znacznie większym niż w przypadku typowych ekspertów. Z drugiej strony znacznie więcej wiemy na temat współpracy z ekspertami niż ze zwykłymi ludźmi, ze społecznością, najbardziej wrażliwymi grupami, a zwłaszcza osobami najuboższymi.
00:12:41:11 - 00:13:15:21
Laura Fregolent
Z barierami utrudniającymi uczestnictwo zmagają się między innymi mniejszości etniczne. W ramach projektu badawczego NEIGHBOURCHANGE staramy się zbadać zarządzanie sprzyjające włączeniu społecznemu, zwłaszcza na szczeblu lokalnym - to poziom, na którym skupiamy się w szczególności, analizując różne poziomy zarządzania.
00:13:15:21 - 00:13:21:03
Laura Fregolent
Dlatego nasze badania skupiały się na szczeblu lokalnym.
00:13:21:09 - 00:13:42:22
Abigail Acton
Świetnie. Czy mogę zatem zapytać o jedną kwestię? Powiedziałaś, że szukasz różnych sposobów na zaangażowanie lokalnych społeczności. Tutaj przechodzimy do tego, o czym mówił Darko - przypadek Zjednoczonego Królestwa, gdzie starano się zachęcić do udziału imigrantki. Czy możesz podać mi kilka przykładów komunikacji z przedstawicielami lokalnych społeczności, zwłaszcza z grup szczególnie narażonych?
00:13:43:02 - 00:13:45:22
Abigail Acton
Przedstawi kilka przykładów tego, o czym opowiadasz.
00:13:45:24 - 00:14:18:07
Laura Fregolent
Tak. Cóż, mówimy o procesie partycypacyjnym. Czasami jest to trudne i wymaga dużego wkładu energii. Z tego powodu tego rodzaju działania zwykle nie są powszechne w procesach decyzyjnych, a także w planowaniu urbanistycznym. Tego rodzaju decyzje mogą zapadać na różnych szczeblach, na przykład wspólnot czy stowarzyszeń.
00:14:18:09 - 00:14:39:08
Laura Fregolent
Tego rodzaju grupy mogą być zaangażowane w decyzje związane z transformacją terytorialną, na przykład dotyczące zmian projektu centrum, modyfikacji projektu, gruntów, terytorium miasta lub dzielnicy.
00:14:39:10 - 00:14:50:23
Abigail Acton
Zdaję sobie sprawę, że mieszkasz w Wenecji. Czy w Wenecji lub w okolicach Wenecji występują przykłady zmian w dzielnicach czy okolicach, ale po konsultacji z mieszkańcami?
00:14:50:24 - 00:15:06:12
Laura Fregolent
W Wenecji mieszkańcy uczestniczą w społecznościach i stowarzyszeniach nastawionych przeciwko turystom.
00:15:06:14 - 00:15:08:13
Abigail Acton
Tak. To ogromny problem dla miasta. Tak.
00:15:08:13 - 00:15:10:22
Laura Fregolent
Problemem jest turystyka, nie turyści. Nie turyści.
00:15:10:23 - 00:15:11:23
Abigail Acton
Nie, nie. Jasne. Tak.
00:15:11:24 - 00:15:37:17
Laura Fregolent
Nie chodzi o ludzi, chodzi o samo zjawisko. Tak. I można powiedzieć, że mamy pewne rezultaty. Może nie do końca, ale trwają dyskusje z instytucjami na różnych szczeblach. Jesteśmy w trakcie procesu, który jeszcze się nie zakończył. Zgadza się.
00:15:37:22 - 00:15:54:15
Abigail Acton
Zastanawiałam się po prostu, czy dostrzegasz przykłady takich działań w Wenecji lub w okolicy. Wiem, że interesuje cię również zagadnienie rozrastania się miast, gdzie głosy ludzi zostały wysłuchane i coś się zmieniło. Czy możesz powiedzieć coś więcej o współtworzeniu? Bo właśnie o to tu chodzi.
00:15:54:15 - 00:16:00:08
Abigail Acton
Powiesz nam, czym jest współtworzenie? Tak. Jak działa w Wenecji?
00:16:00:10 - 00:16:34:04
Laura Fregolent
Cóż, współtworzenie oznacza - jak już zauważyłem wcześniej - nie odgórną decyzję, ale oddolny proces. Tak więc polityk lub ekspert może coś zasugerować, może mieć pomysł, może go zaproponować, ale jednocześnie musi opracować koncepcję, którą społeczność i inni interesariusze zaakceptują.
00:16:34:05 - 00:16:38:03
Laura Fregolent
Są dwie strony. Tak. Moim zdaniem to odpowiednia metoda.
00:16:38:08 - 00:16:48:18
Abigail Acton
Tak? Zdecydowanie. Czy zauważyłaś pewną niechęć ze strony władz odpowiedzialnych za planowanie i samorządów dotyczącą zaangażowania mieszkańców w procesy decyzyjne?
00:16:48:18 - 00:17:22:09
Laura Fregolent
Cóż, samorządy próbują rozwiązywać problemy za pomocą znanych sobie narzędzi. A narzędzia te to odgórne decyzje i próby ich wdrożenia, profesjonalni praktycy... Moim zdaniem to proces kulturowy, który musimy przedstawić.
00:17:22:11 - 00:17:52:24
Laura Fregolent
Tak, musimy nad tym pracować i starać się zaangażować również administrację i polityków. W naszym projekcie badawczym głównym tematem były innowacyjne techniki zarządzania i sposób, w jaki instytucja może uczyć się z doświadczenia i od społeczności.
00:17:53:01 - 00:17:59:13
Abigail Acton
Co udało wam się ustalić? Czy możesz przedstawić jeden kluczowy wniosek z twojego projektu? Jak sądzisz?
00:17:59:13 - 00:18:10:10
Laura Fregolent
Cóż, w pewnym sensie można powiedzieć, że potwierdziliśmy, że mieszkańcy mogą coś zmienić.
00:18:10:12 - 00:18:15:19
Abigail Acton
Mam nadzieję, że wszyscy akceptują tę koncepcję. Jak zauważasz, to ciągły proces.
00:18:15:20 - 00:18:16:05
Laura Fregolent
Tak.
00:18:16:08 - 00:18:23:02
Abigail Acton
Absolutnie. OK. Dziękuję bardzo. To było naprawdę ciekawe. Czy ktoś ma jakieś spostrzeżenia lub pytania do Laury? Tak. Gonçalo?
00:18:23:07 - 00:18:50:12
Gonçalo Canto Moniz
Cześć, Lauro. Uważam twoje badania za bardzo interesujące. Mam kilka pytań, które wynikają z naszego doświadczenia. Jedno z nich dotyczy pracy z ludźmi i rozwijania nowej koncepcji planowania urbanistycznego oraz sposobów działania. Czy natknęłaś się na trudności dotyczące narzędzi, których zwykle używają architekci i urbaniści?
00:18:50:14 - 00:19:15:16
Gonçalo Canto Moniz
Czy musiałaś szukać innych sposobów? To pierwsze pytanie. Kolejne dotyczy modelu zarządzania sprzyjającego włączeniu społecznemu. Zazwyczaj używam wspólnego zarządzania. Nie wiem, czy to pojęcie jest ci znane. Mamy również różnice techniczne. Nie jestem do końca przekonany, ale... Technicy samorządowi są bardzo interesujący w tym kontekście.
00:19:15:16 - 00:19:23:08
Gonçalo Canto Moniz
Mamy wybranych oficjeli, a także osoby techniczne, które pracują w warunkach polowych.
00:19:23:10 - 00:19:31:07
Abigail Acton
Czy możesz podać mi jakiś przykład techników, o których mówisz? Jakiego obszaru to dotyczy? Masz na myśli ludzi odpowiedzialnych na przykład za instalowanie wodociągów?
00:19:31:10 - 00:19:55:10
Gonçalo Canto Moniz
Tak - chodzi mi o osoby zatrudnione w samorządach, w wydziałach urbanistyki, ochrony środowiska, edukacji - techników, pracowników samorządu. Zwykle są na innych stanowiskach niż wybrani przedstawiciele i czasami są sojusznikami, ale nie zawsze. Co udało ci się ustalić na ten temat?
00:19:55:12 - 00:20:37:14
Laura Fregolent
Dziękuję Gonçalo za pytanie i wskazanie, że współzarządzanie jest trudne. Jest trudne, ponieważ - jak już wyjaśniłeś - istnieją różne szczeble, w tym szczebel techniczny. Mamy także problem wiedzy wśród społeczności. Przykładem może być wiedza techniczna i projektowanie - zwykle to wiedza wewnętrzna dostępna instytucjom, zatem wszyscy nie są na tym samym poziomie.
00:20:37:14 - 00:21:12:01
Laura Fregolent
To prawdziwy problem. Dlatego społeczność potrzebuje pomocy, musi być wspierana przez ekspertów, urbanistów, którzy mają inną rolę, są zaangażowani w proces w inny sposób. Natomiast jeśli chodzi o narzędzia... To bardzo istotne zagadnienie. Musimy znaleźć inne narzędzia, w szczególności związane z planowaniem.
00:21:12:03 - 00:21:16:11
Laura Fregolent
Musimy pracować nad włączeniem.
00:21:16:11 - 00:21:37:09
Abigail Acton
Świetnie. Dziękuję, Zdecydowanie. Częściowo chodzi więc o to, by głosy ludzi były słyszane. Ale przede wszystkim w pierwszej kolejności ludzie muszą przemówić. Innymi słowy, ludzie muszą wyrazić swoje zdanie, by w ogóle zastanawiać się nad tym, jak ich usłyszeć.. Zgadza się. I znowu wracamy do wcześniejszych uwag Darko na temat właściwego podejścia do pewnych grup i wrażliwości na ich reakcje.
00:21:37:11 - 00:22:01:17
Abigail Acton
Dziękuję ci bardzo. Gonçalo, zwrócę się teraz do ciebie. Projekt URBiNAT skupiał się na rewitalizacji i integracji mieszkań socjalnych, a także na rozwoju obszarów miejskich poprzez innowacyjny i integracyjny katalog obejmujący rozwiązania oparte na przyrodzie - teraz już wiemy, co oznacza ten termin. Dziękuję raz jeszcze, Darko. Dotychczas rozwiązania oparte na przyrodzie były często rozważane z punktu widzenia nauk o środowisku.
00:22:01:17 - 00:22:11:11
Abigail Acton
Wiem, że w ramach twojego projektu analizowaliście podejście do tej koncepcji od strony nauk społecznych. Czy to jest w ogóle istotne? Czy występują aż tak istotne różnice? Możesz nam to wyjaśnić?
00:22:11:13 - 00:22:41:03
Gonçalo Canto Moniz
Dziękuję, Abigail. Tak, wydaje mi się, że potrzeba nadać inny wymiar rozwiązaniom opartym na przyrodzie. Na tym polegało nasze wyzwanie związane z projektem URBiNAT, który został przyjęty przez Komisję po tym, jak zaproponował go instytut nauk społecznych. Chodziło nam o to, by zrozumieć, w jaki sposób rozwiązania oparte na przyrodzie mogą koncentrować na wymiarze środowiskowym, ale także połączyć je z wymiarem społecznym.
00:22:41:09 - 00:23:13:16
Gonçalo Canto Moniz
Musimy wprowadzać zieleń, jak wyjaśnił Darko, ale jednocześnie potrzebujemy też błękitu i czerwieni. Właśnie to staramy się osiągnąć w naszym projekcie. Co bardzo interesujące - wielokrotnie zwracaliśmy się do społeczności, po czym słyszeliśmy: „W porządku, wiemy, że zamierzacie stworzyć bardzo dobrze zaprojektowaną zieloną infrastrukturę, ale chcemy zrozumieć, w jaki sposób będziemy z niej korzystać”.
00:23:13:18 - 00:23:34:09
Gonçalo Canto Moniz
To było bardzo istotne w naszych projektach, które realizowaliśmy w kilku miastach, gdzie staraliśmy się łączyć zieleń i naturę z wymiarem społecznym, z działaniami społecznymi ukierunkowanymi na edukację, kulturę lub inne aspekty.
00:23:34:09 - 00:23:49:07
Abigail Acton
Świetnie. Dziękuję bardzo. Czy możesz opisać jakieś przykłady? Wiem, że używałeś terminu „żywe laboratoria”. Opowiedz zatem o idei wykorzystania tych koncepcji w praktyce. Jak sprawić, by zadziałały?
00:23:49:11 - 00:24:15:06
Gonçalo Canto Moniz
Zachęcamy społeczności do myślenia nie o zielonych korytarzach, ale o zdrowych korytarzach. Zdrowe korytarze były sposobem, próbą zwrócenia uwagi na wymiar społeczny i skupienia się na rezultatach. Wszystkie rozwiązania są zawsze projektowane z myślą o wpływie, jaki będą miały na życie ludzi.
00:24:15:06 - 00:24:17:06
Abigail Acton
Czym jest zdrowy korytarz? Co to znaczy?
00:24:17:07 - 00:24:39:10
Gonçalo Canto Moniz
To otwarta koncepcja - każda społeczność interpretuje ją na swój własny sposób, ale głównym celem jest stworzenie klastra rozwiązań opartych na przyrodzie, które muszą ze sobą współpracować. To bardzo istotne, ponieważ rozwiązania oparte na przyrodzie zwykle nie działają w oderwaniu od wszystkiego. Trzeba je wykorzystywać w formie klastra.
00:24:39:12 - 00:25:09:07
Gonçalo Canto Moniz
Zawsze staramy się łączyć wymiar ekologiczny ze społecznym. Weźmy na przykład problem europejskich ogrodów. Co możemy zrobić z europejskimi ogrodami? Możemy stworzyć wspólną kuchnię. Możemy stworzyć rynki społeczne. Występuje obieg - produkujemy, tworzymy rynki społeczne, dzielimy się lub sprzedajemy produkty po uczciwych cenach, a potem jemy razem.
00:25:09:09 - 00:25:19:15
Abigail Acton
Czy jesteś w stanie przedstawić jakieś przykłady? We wcześniejszej rozmowie wspomniałeś o tym, jak pomaga to w integracji społecznej grup mniejszościowych. Czy możesz nam o tym opowiedzieć? Tak.
00:25:19:17 - 00:25:45:09
Gonçalo Canto Moniz
To bardzo ważne, ponieważ kiedy zachęcamy ludzi do uczestnictwa i współtworzenia, w rzeczywistości zachęcamy ich do zaangażowania się w długi proces, w ramach którego określają potrzeby, projektują rozwiązania, wdrażają je i monitorują. W przypadku projektu URBiNAT ludzie uczestniczą w tych działaniach od sześciu lat.
00:25:45:09 - 00:26:09:21
Gonçalo Canto Moniz
To nie lada wyzwanie. Ludzie muszą być zmotywowani. Muszą zrozumieć, że nagrodą są nie tylko bezpośrednie zyski, na przykład smaczniejsze warzywa, ale także będą częścią społeczności. Często zdarza się, że ludzie nie sprzedają praktycznie niczego na rynkach społecznych, ale są tam, ponieważ chcą być częścią społeczności.
00:26:09:21 - 00:26:35:00
Gonçalo Canto Moniz
Chcą budować coś razem. Chcą być częścią dzielnic sąsiadujących z mieszkaniami socjalnymi. Panowała tam bieda. W pewnym sensie brakowało sprawiedliwości, ale jednocześnie występowało silne poczucie przynależności. Ludzie chcieli być częścią tej społeczności i chcą, aby ta społeczność się rozwijała i wspólnie stawiała czoła wyzwaniu społecznemu.
00:26:35:02 - 00:26:38:22
Gonçalo Canto Moniz
Rozwiązania oparte na przyrodzie stanowią okazję do stworzenia tego łańcucha.
00:26:38:22 - 00:26:49:09
Abigail Acton
Wydaje mi się, że wspomniałeś, że ludzie mają swoje mocne strony. Pamiętam, że opowiadałeś kiedyś o pewnej pani, która przychodziła regularnie i bardzo dobrze gotowała. Możesz opowiedzieć tę historię?
00:26:49:11 - 00:27:13:11
Gonçalo Canto Moniz
Tak. Te panie stanowią źródło siły tych społeczności. Dostrzegamy te kobiety. Mamy też piękną historię - mieliśmy rewolucję w Portugalii w 74 roku. Mówimy zawsze, że rewolucja była dziełem kobiet. Mężczyźni byli na wojnie w czasach kolonialnych, a kobiety walczyły o swoje domy.
00:27:13:13 - 00:27:38:10
Gonçalo Canto Moniz
To przekonanie jest bardzo silne w społecznościach portugalskich, ale widzimy to na całym świecie. Kobiety naprawdę chcą zmienić swoją okolicę bardziej niż mężczyźni. To bardzo interesujące. Gdy uczestniczą w tych procesach, wnoszą swoją wiedzę i chcą się nią dzielić. Obserwujemy swoistą hojność wobec społeczności.
00:27:38:10 - 00:27:53:10
Gonçalo Canto Moniz
Idea gotowania jest bardzo silna, gdy mamy dynamikę uczestnictwa w tym procesie. Gotowanie staje się sposobem na angażowanie ludzi i włączanie ich w proces transformacji.
00:27:53:16 - 00:28:09:00
Abigail Acton
Tak. Jednocześnie przyciąga też do idei społeczność migrantów. Jak wspomniałeś we wcześniejszej rozmowie, pewna kobieta regularnie przychodzi i gotuje na jednym z tych zielonych targów ogrodniczych, o których mówiłeś, oferując swoje umiejętności i swoją kulturę innym ludziom. Moim zdaniem to wspaniałe.
00:28:09:01 - 00:28:33:13
Gonçalo Canto Moniz
Tak. Ludzie biorą udział w tych wydarzeniach społecznościowych, a kiedy pracujemy w obszarach mieszkalnictwa socjalnego, zazwyczaj stykamy się z ludźmi z różnych środowisk i o różnych korzeniach. Gotowanie jest sposobem na wprowadzenie elementów kultury do wydarzeń, dzielenie się kulturą i mówienie o swoich korzeniach oraz przedstawianie ich w społeczności.
00:28:33:15 - 00:28:36:12
Abigail Acton
Tak. Świetnie. Rozwija się w ten sposób spójność społeczna.
00:28:36:13 - 00:29:09:01
Gonçalo Canto Moniz
Tak. Tak. A żywe laboratoria, o których wspomniałaś, są bardzo istotne. Zwykle laboratoria przywodzą nam na myśl instytucje akademickie. Ideą żywych laboratoriów jest przeniesienie tej akademickiej struktury do społeczności. To sposób na stworzenie laboratorium w społeczności, które nie tylko będzie pracować nad projektami, jak w przypadku projektu URBINAT, ale także zaoferuje możliwość analizy, jak można wspólnie rozwijać przyszłe projekty.
00:29:09:03 - 00:29:48:09
Gonçalo Canto Moniz
To bardzo istotne, ponieważ w organizowanych przez nas żywych laboratoriach budujemy kontakty, między innymi z samorządami. Mamy dzięki temu kontakt z uczelniami, z samorządem, z przedsiębiorstwami. Tego rodzaju relacje i sieci pozostają w społeczności i są aktywowane w ramach kolejnych projektów. Dużym wyzwaniem dla żywych laboratoriów jest umożliwienie społecznościom projektowania, współtworzenia nowych rozwiązań po zakończeniu projektów. Gdy opuszczamy społeczności, zawsze stawiają czoła pewnym wyzwaniom, dlatego idea żywego laboratorium jest tak istotna.
00:29:48:09 - 00:29:51:19
Gonçalo Canto Moniz
To pewne wyzwanie. A żywe laboratoria są rozwiązaniem.
00:29:51:24 - 00:30:13:13
Abigail Acton
Świetnie. Dziękuję bardzo. Bardzo dobrze to wytłumaczyłeś, Gonçalo, doceniam to. A projekt, który realizujesz, jest bardzo interesujący. Jest tam sporo interesujących pomysłów, w tym ogrody. Wiem, że miałeś swój udział w tworzeniu zielonych amfiteatrów i kładek dla pieszych, które łączą dotychczas niedostępne obszary, dzięki którym nasze miasta stały się lepszymi miejscami do życia.
00:30:13:13 - 00:30:18:24
Abigail Acton
Dziękuję. Czy ktoś ma jakieś pytania do Gonçalo? Tak. Darko. O co chciałabyś spytać?
00:30:18:24 - 00:30:42:09
Darko Ferčej
Tak. Dziękuję. Myślę, że nasze projekty są dość zbliżone i zastanawiałem się nad czymś, o czym wcześniej wspominałeś. Co sądzisz na ten temat? Jak możemy podejść do żywych laboratoriów, by funkcjonowały również po zakończeniu projektu. Jak możemy zadbać o zaangażowanie ludzi po zakończeniu prac?
00:30:42:11 - 00:31:12:13
Gonçalo Canto Moniz
Tak. Dziękuję. Cieszę się, że o to pytasz. Rozwiązaniem jest model współzarządzania, który badałem z Laurą. Model, który próbowaliśmy opracować, opierał się na strukturze grup roboczych. Na wczesnych etapach projektu utworzyliśmy grupy robocze, które następnie zaczynają tworzyć relacje między ludźmi, zgodnie z ich oczekiwaniami.
00:31:12:15 - 00:31:38:09
Gonçalo Canto Moniz
W rezultacie opracowują propozycje nie tylko dla projektu URBiNAT, ale także skupiają się na innych rozwiązaniach. Opracowują inne propozycje, ponieważ chcą, aby projekty były kontynuowane. Zaczynają więc ubiegać się, na przykład, o budżet partycypacyjny w samorządach, zaczynają ubiegać się o krajowe finansowanie projektów organizacji pozarządowych.
00:31:38:11 - 00:32:00:19
Gonçalo Canto Moniz
W rzeczywistości grupy robocze nadal ze sobą współpracują po zakończeniu projektów. Większość z nich jest aktywna w ramach różnych organizacji pozarządowych. Niektóre zauważyły, że kluczowym rezultatem projektu URBINAT było zbudowanie kontaktów i uświadomienie, że takie organizacje istnieją. Choć funkcjonowały na tym samym terytorium, nigdy nie współpracowały. Teraz współpracują.
00:32:00:21 - 00:32:30:20
Gonçalo Canto Moniz
Zauważają zatem korzyści.. Po zakończeniu projektu, który dobiegł końca w zeszłym roku, organizacje nadal współpracują, kontynuując rozwój rynków społecznych. Ten proces wciąż trwa, a jednocześnie organizacje biorą udział w innych wspólnych projektach. Są organizacje pozarządowe związane z opieką zdrowotną, inne zajmują się ogrodami miejskimi czy działalnością kulturalną.
00:32:30:22 - 00:32:37:10
Gonçalo Canto Moniz
Obecnie realizują swoje projekty. A to moim zdaniem znaczy, że laboratorium żyje.
00:32:37:15 - 00:32:53:09
Abigail Acton
Żywe laboratorium żyje. Świetnie. Bardzo dziękuję wszystkim za waszą pracę i interesujące wnioski, począwszy od strony praktycznej, przez teorię, aż po praktykę. Wspaniale się was słuchało. Dziękuję za dołączenie.
00:32:53:10 - 00:32:54:03
Darko Ferčej
Dziękuję, Abigail.
00:32:54:06 - 00:32:56:21
Laura Fregolent
Dziękuję. Dziękuję. Cała przyjemność po mojej stronie.
00:32:56:22 - 00:32:58:04
Abigail Acton
Uważajcie na siebie. Do zobaczenia.
00:32:58:04 - 00:32:58:19
Darko Ferčej
Do zobaczenia.
00:32:58:21 - 00:33:02:15
Wszyscy
Do zobaczenia.
00:33:02:17 - 00:33:26:08
Abigail Acton
Jeśli spodobał Ci się ten podcast, obserwuj nas w serwisach Spotify i Apple Podcasts. Zapraszamy także na stronę główną podcastu w serwisie CORDIS. Zachęcam też do zasubskrybowania naszego podcastu – dzięki temu nie ominą cię informacje na temat najciekawszych badań naukowych finansowanych przez UE. Jeśli lubisz nas słuchać, możesz powiedzieć o nas znajomym! Rozmawialiśmy o nowoczesnych technologiach zmniejszających ryzyko wystąpienia pożarów na promach typu ro-ro oraz o plastrze przyklejanym na skórę, który może wykryć gruźlicę.
00:33:26:10 - 00:33:47:17
Abigail Acton
W każdym z 49 odcinków znajdziesz coś, co zaspokoi twoją ciekawość. Być może chcesz dowiedzieć się, czym zajmują się zespoły innych projektów finansowanych przez Unię Europejską i jak starają się poprawić jakość życia w miastach? Zapraszamy do serwisu CORDIS, gdzie znajdziesz rezultaty badań realizowanych w ramach inicjatyw „Horyzont 2020” i „Horyzont Europa”, które dotyczą tego obszaru. Być może uczestniczysz w projekcie lub chcesz uzyskać dofinansowanie.
00:33:47:19 - 00:34:05:21
Abigail Acton
W naszym serwisie dowiesz się, czym zajmują się inni badacze w twojej dziedzinie. Zajrzyj na nasz portal i poznaj badania, które zmieniają świat. Czekamy także na wiadomości, informacje i opinie. Możesz skontaktować się z nami pod adresem editorial@cordis.europa.eu. Do usłyszenia!
Nowe spojrzenie na rozwój i planowanie miast
Mieszkańcy miast stanowią blisko trzy czwarte ludności Unii Europejskiej. Mieszkasz w okolicy sprzyjającej włączeniu społecznemu, w której można znaleźć parki i przestrzenie publiczne zaprojektowane w porozumieniu z mieszkańcami? A może to coś, co wydaje się poza zasięgiem? Być może twoje doświadczenia z życia w mieście nauczyły cię, że miasta nie mają nic wspólnego z wygodą. Według szacunków do 2050 roku około 80 % ludności Europy będą stanowić mieszkańcy miast, a ze względu na duże skupienie ludności i infrastruktury ośrodki te są szczególnie narażone na stres środowiskowy. Wiemy już, jaki wpływ mają emisje oraz zanieczyszczenie hałasem, fale upałów, gwałtowne powodzie i zanieczyszczenia gleby. Globalny wzrost temperatur sprawi, że problemy staną się bardziej dotkliwe. Wpływ na różnorodność biologiczną i zużycie zasobów naturalnych to również powody, dla których nadszedł czas, aby przemyśleć nasze podejście do rozwoju miast i planowania, aby stworzyć bardziej ekologiczne, sprawiedliwe i spójne miasta. Rozwiązania oparte na przyrodzie, współtworzenie, żywe laboratoria - co oznaczają te terminy i dlaczego są ważne? Troje gości zaproszonych do udziału w tym odcinku, którzy skorzystali z grantów na rozwój badań i innowacji, objaśnią te koncepcje i sposoby, w jakie mogą przełożyć się na dobrobyt w naszych miastach. Darko Ferčej(odnośnik otworzy się w nowym oknie) jest kierownikiem działu unijnych projektów w słoweńskim instytucie non-profit E-zavod(odnośnik otworzy się w nowym oknie). Jego obszarem zainteresowań jest przekształcanie teoretycznych strategii w praktyczne zmiany, które przekładają się na korzyści dla mieszkańców miast, co badał w ramach projektu UPSURGE. Laura Fregolent(odnośnik otworzy się w nowym oknie) wykłada urbanistykę na Uniwersytecie Weneckim(odnośnik otworzy się w nowym oknie) we Włoszech. Przez wiele lat badała procesy transformacji i rozwoju miast oraz społeczny wpływ dynamiki rynku mieszkaniowego. Badaczka była koordynatorką projektu NEIGHBOURCHANGE. Gonçalo Canto Moniz(odnośnik otworzy się w nowym oknie) jest wykładowcą architektury i badaczem w Ośrodku Studiów Społecznych na Uniwersytecie w Coimbrze(odnośnik otworzy się w nowym oknie) w Portugalii. Interesuje go sposób, w jaki współtworzenie rozwiązań opartych na przyrodzie w naszych miastach może sprzyjać rozwojowi dzielnic sprzyjających włączeniu społecznemu. Koncepcję tę badał w ramach projektu URBiNAT.
Czekamy na Wasze opinie!
Jeśli chcesz podzielić się z nami swoją opinią na temat naszych podcastów, napisz do nas! Wszelkie komentarze, pytania lub sugestie prosimy przesyłać na adres editorial@cordis.europa.eu.