Mierzenie ilościowe wpływu społecznego kultury
Kultura ma duży wpływ nie tylko na społeczeństwa europejskie, ale także na ich gospodarkę i stosunki międzynarodowe. Aby umożliwić Europie pełne wykorzystanie jej wyjątkowej przewagi kulturowej, UE i państwa członkowskie wdrożyły szereg polityk i praktyk, takich jak Nowy europejski program na rzecz kultury(odnośnik otworzy się w nowym oknie). Jak mierzyć wpływ takich polityk i praktyk? Odpowiedzi na to pytanie szukano w ramach finansowanego ze środków UE projektu MESOC(odnośnik otworzy się w nowym oknie) (Measuring the Social Dimension of Culture). „Celem projektu MESOC jest zaproponowanie, przetestowanie i walidacja innowacyjnego, oryginalnego podejścia do pomiaru wartości społecznej i wpływu kultury oraz polityki i praktyk kulturowych”, mówi Pau Rausell Köster, koordynator projektu, profesor Wydziału Ekonomii na Uniwersytecie w Walencji(odnośnik otworzy się w nowym oknie) oraz badacz ekonomii kultury i turystyki.
Analiza wsteczna a przyszłe działania
Zamierzeniem projektu było uchwycenie społecznego wpływu kultury ze szczególnym uwzględnieniem zdrowia i dobrego samopoczucia, odnowy miejskiej i lokalnej oraz zaangażowania obywateli. „Te trzy elementy, rozpatrywane indywidualnie, wpływają na siebie nawzajem i dotyczą bardzo ważnych aspektów polityki publicznej, takich jak badania, edukacja i planowanie”, dodaje Rausell Köster. „Jednak zebrane tworzą spójny obraz społecznego oddziaływania kultury mającej wartość dla jednostek i społeczności”. Wartość, jaką kultura wnosi do społeczeństwa, jest jakościowo znana i do pewnego stopnia przewidywalna dla innowatorów polityki, jednak trudno jest ją zmierzyć ilościowo. „Badamy sposoby wykorzystania znormalizowanych narzędzi ilościowych do uchwycenia społecznego wpływu kultury z użyciem ram teorii zmiany(odnośnik otworzy się w nowym oknie)”, mówi badacz. Teoria zmiany opisuje, jak i dlaczego dana zmiana następuje w określonym kontekście poprzez określenie pożądanych celów długoterminowych, a następnie wsteczną identyfikację warunków, które muszą zaistnieć, by możliwa była realizacja tych celów. „W kontekście wpływu kultury teoria zmiany służy do ujednolicenia danej polityki z działaniami prowadzącymi do osiągnięcia pożądanych celów”, wyjaśnia Rausell Köster.
Korzyści z łączenia teorii z praktyką
Połączenie teorii i praktyki w tym obszarze jest możliwe właśnie dzięki projektowi MESOC. Prace nadal trwają, a w ramach projektu tworzone są powtarzalne, znormalizowane narzędzia i metody potrzebne do lepszego zrozumienia wpływu i skuteczności wprowadzenia danej polityki lub działania. Badacze pracują nad skonsolidowanym, zbieżnym modelem koncepcyjnym, który umożliwiłby wyjaśnienie związków przyczynowych między programami kulturalnymi, polityką i wpływem społecznym. Do innych ważnych osiągnięć projektu należy zaliczyć opracowanie aplikacji internetowej/mobilnej do oceny emocjonalnych i racjonalnych reakcji uczestników wydarzeń kulturalnych, stworzenie internetowej bazy danych zawierającej prace akademickie i literaturę odnoszącą się do społecznego wpływu kultury, a także przygotowanie geoprzestrzennej aplikacji do analizy tekstów oraz dostosowanej wyszukiwarki. „Te cenne i innowacyjne narzędzia technologiczne umożliwiają lepsze zrozumienie wpływu społecznego wywieranego przez kulturę i doświadczenia kulturowe”, dodaje koordynator. Mają również bezpośredni wpływ na krajobraz kulturowy kilku miast, w tym miast pilotażowych – Walencji(odnośnik otworzy się w nowym oknie) i Jerez(odnośnik otworzy się w nowym oknie). „Obydwa miasta skorzystały już na wykorzystaniu narzędzi MESOC jako środków ułatwiających skuteczniejsze planowanie kulturowe”, podsumowuje Rausell Köster.
