Modelowanie oparte na współpracy dla nowych zobowiązań klimatycznych
Sercem porozumienia paryskiego, sztandarowego programu globalnych wysiłków na rzecz walki ze zmianami klimatu, są wkłady ustalone na poziomie krajowym(odnośnik otworzy się w nowym oknie) (NDC) przez poszczególne kraje. Wbrew oczekiwaniom obecne polityki klimatyczne i wspierające je NDC nie sprawiają, że świat jest na dobrej drodze do osiągnięcia celów. Kraje na całym świecie muszą ponownie ocenić swoje zaangażowanie w walkę z globalnym ociepleniem i opracować bardziej ambitne NDC na rok 2030 i dalszą przyszłość. Zdaniem zespołu KTH pod kierownictwem Francesco Gardumiego: „NDC muszą być realistyczne i ambitne oraz jednocześnie spełniać wymogi zarówno zrównoważonej rozwoju, jak i łagodzenia zmian klimatu”. Potrzebne są różne narzędzie i wkład ze strony wielu grup państw. Projekt IAM COMPACT(odnośnik otworzy się w nowym oknie) finansowany ze środków UE pozwolił wspólnie stworzyć proces badawczy, w którym uczestniczą naukowcy i inni interesariusze, w celu wykorzystania zintegrowanych modeli oceny(odnośnik otworzy się w nowym oknie) (IAM) i opracowania nowych polityk klimatycznych.
Infrastruktura dla holistycznych IAM
Modele IAM uwzględniają cechy społeczeństwa, takie jak ekonomia i rozwój, aby dostarczyć informacji na potrzeby decyzji politycznych związanych ze zmianami klimatu. Aby ułatwić włączenie większej liczby osób niebędących naukowcami w kolejną fazę rozwoju NDC, w ramach projektu stworzono strukturę dla komunikacji. Elementy infrastruktury komunikacyjnej stworzonej przez naukowców i innych interesariuszy obejmują słuchanie, wymianę, modelowanie, rozszerzanie i wyjaśnianie. Ta owocna struktura przyniosła ponad 50 artykułów w najlepszych czasopismach, 22 filmy dokumentujące modele, raporty na temat globalnych i regionalnych długoterminowych celów w zakresie łagodzenia zmian klimatycznych oraz liczne konferencje, wydarzenia polityczne i dokumenty orientacyjne.
Mechanizm reagowania politycznego
Wyniki udało się uzyskać dzięki mocnym podstawom słuchania. Zdaniem kierowniczki projektu Natashy Frilingou w centrum elementu słuchania znajduje się mechanizm reagowania politycznego(odnośnik otworzy się w nowym oknie). Jak mówi Frilingou: „Mechanizm ten stanowi cenne narzędzie na styku nauki i polityki, to proces współtworzenia, który ułatwił nie tylko wewnętrzną wymianę, ale także współpracę z zewnętrznymi interesariuszami”. Stanowi to cykliczny proces obejmujący jasno określone role: osób zajmujących się modelowaniem, grup sterujących politykami i głównych grup roboczych, w skład których wchodzą interesariusze reprezentujący politykę techniczną, przemysł i społeczeństwo obywatelskie. Proces ten sprawia, że polityka jest adekwatna, oraz wspiera wymianę wiedzy i buduje zaufanie pomiędzy zaangażowanymi stronami. Jak podkreśla Conall Heussaff z think tanku Bruegel, odpowiedzialny za zaangażowanie interesariuszy, „Proces badawczy w IAM COMPACT był w całości prowadzony i współtworzony przez osoby niebędące naukowcami za pośrednictwem mechanizmu reagowania politycznego w ramach szeregu wymian z różnymi grupami podmiotów zewnętrznych”.
Rozwój potencjału międzynarodowego
„Niektóre kraje mierzą się z trudnościami w przeprowadzaniu ocen technicznych, które zapewniają pełną odpowiedzialność za swoje NDC” — zauważa Solomon Tesfamariam z Uniwersytetu w Addis Abebie. Partnerzy projektu współpracowali z Etiopią, Kenią, Sri Lanką i Ukrainą w celu współtworzenia opartych na nauce polityk klimatycznych odpowiednich dla tych krajów. „Pakiet nowych, dostępnych za darmo otwartych modeli opracowany w ramach projektu obejmuje dwa narzędzia do modelowania powiązań i elektryfikacji przestrzennej dla Etiopii, jeden system modelu klimat-ląd-energia-woda dla Sri Lanki oraz jeden dla Kenii, a także model systemu energetycznego dla Ukrainy” — dodaje koordynator projektu, Alexandros Nikas. Wymiana wiedzy obejmowała również szkolenie nowych ekspertów. Projekt IAM COMPACT położył nacisk na nauczanie młodszych umysłów w czterech wybranych krajach. Ioannis Tsipouridis z Politechniki w Mombasie dodaje: „Sześciomiesięczny kurs modelowania powiązań zaoferowano na trzech kenijskich uniwersytetach, a sesja rozwoju potencjału w ramach wspólnej globalnej szkoły letniej(odnośnik otworzy się w nowym oknie) w ICTP w sierpniu 2024 r. cieszyła się dużym zainteresowaniem”. Projekt jest w toku, ale już teraz jego holistyczne podejście oparte na współtworzeniu przynosi wiele pozytywnych rezultatów. Wszystkie kraje muszą zintensyfikować walkę ze zmianami klimatu, a podejście IAM COMPACT wskazuje drogę naprzód.
