Wielosektorowe modele dla zielonej przyszłości Afryki
Afryka jest zamieszkiwana przez ponad 18 % światowej populacji i jest to jeden z najszybciej rozwijających się i najbardziej zaludnionych regionów świata, który do 2050 roku stanie się domem dla 25 % ludności świata. Na kontynencie tym istnieje ogromny potencjał w zakresie odnawialnych źródeł energii, a wielu afrykańskich rządzących wykazało zainteresowanie rozwojem infrastruktury czystej energii, zgodnie z Agendą 2063 Unii Afrykańskiej(odnośnik otworzy się w nowym oknie). Zanim jednak możliwe będzie dokonanie głębokich zmian, konieczne jest poszerzenie wiedzy na temat międzysektorowego wpływu transformacji energetycznej. Korzystając z zasobów platformy WEF Nexus(odnośnik otworzy się w nowym oknie), w ramach projektu ONEPlanET opracowano modele skoncentrowane na powiązaniach między wodą, energią i żywnością (ang. Water, Energy, Food – WEF). Biorą one pod uwagę fakt, że zasoby wody, energii i żywności są ze sobą wzajemnie powiązane i od siebie zależne. Za największe zużycie wody w Afryce Subsaharyjskiej odpowiada rolnictwo, a na produkcję żywności kontynent zużywa 13 % energii. Mimo to dane pokazują, że w 2022 roku 282 miliony osób było niedożywionych, co oznacza wzrost o ponad 20 % od początku pandemii COVID-19.
Holistyczne podejście do zmiany
Przed społeczeństwami afrykańskimi stoi wiele wyzwań, takich jak ubóstwo energetyczne, niedobór wody, brak bezpieczeństwa żywnościowego i degradacja środowiska. Zespół projektu ONEPlanET zdecydował się wykorzystać zasoby WEF Nexus jako podstawę do modelowania wzajemnych powiązań między wodą, energią i żywnością z myślą o zaspokojeniu potrzeb wielu grup docelowych. To holistyczne podejście pozwala uwzględnić wiele różnych skutków rozwoju infrastruktury energetycznej. Koordynatorka projektu Serena Scotton tłumaczy: „Celem projektu ONEPlanET jest wzmocnienie pozycji afrykańskich decydentów, środowisk badawczych i akademickich, a także inwestorów i obywateli dzięki niezbędnym narzędziom i wiedzy fachowej. Umożliwi to zwiększenie produkcji czystej energii i zrównoważonego wykorzystania zasobów, przy jednoczesnym zmniejszeniu nierówności oraz różnic kulturowych i społeczno-gospodarczych”.
Platforma WEF Nexus
WEF Nexus – niezależna platforma działająca w ramach programu Nexus Regional Dialogues – jest doskonałym źródłem informacji dla realizacji celów projektu ONEPlanET. Platforma promuje zintegrowane podejście do eksploatacji zasobów naturalnych, które zapewnia sprawiedliwy dostęp dla wszystkich. „Wierzymy, że wzajemne powiązania między wodą, energią i żywnością na kontynencie afrykańskim są niezwykle ważne i wyraźnie łączą się z niektórymi z głównych problemów, z jakimi boryka się tamtejsza ludność”, mówi Scotton, podkreślając znaczenie platformy WEF Nexus dla przejścia Afryki na czystą energię. Dlatego też koncepcja WEF została wykorzystana na potrzeby opracowania trzech modeli, indywidualnie dostosowanych do potrzeb obszarów położonych w dorzeczach rzek Songwe (Malawi i Tanzania), Komati-Maputo (RPA) i Nigru (Nigeria).
Wyniki projektu ONEplanET
Kluczowymi elementami holistycznego podejścia przyjętego przez zespół projektu są komunikacja, współtworzenie i tworzenie sieci kontaktów. Z tego względu uczestnicy projektu ONEPlanET uczestniczyli w 14 wydarzeniach poświęconych upowszechnianiu wiedzy, w tym w warsztatach organizowanych w każdej z lokalizacji demonstracyjnych oraz w Nairobi. W ramach projektu opublikowano również trzy dokumenty orientacyjne oraz listę kluczowych wytycznych o praktycznym zastosowaniu, z których mogą skorzystać decydenci. Scotton zauważa: „Uruchomiliśmy już centralną platformę wiedzy(odnośnik otworzy się w nowym oknie), na której znajduje się baza danych WEF Nexus, narzędzia i kilka filmów szkoleniowych dostępnych publicznie dla wszystkich zainteresowanych osób, przedstawiających zestaw materiałów na potrzeby budowania zdolności i działań związanych z wymianą wiedzy”. Dzięki podejściu włączającemu projekt ONEPlanET umożliwia inwestowanie w potencjał Afryki z myślą o osiągnięciu wzrostu gospodarczego i postępu społecznego poprzez zrównoważony rozwój w zakresie wody, energii i żywności.
