Uporządkowanie przestrzeni kosmicznej
Ilość śmieci na orbicie okołoziemskiej stale rośnie i zaczyna osiągać niebezpieczny poziom. Wokół Ziemi krąży obecnie blisko 20 000 obiektów o rozmiarach większych niż 10 cm, a liczba mniejszych cząstek naturalnych (meteorytów) i sztucznych (będących dziełem człowieka) jest dużo większa. Obiekty te mogą być potencjalnie przyczyną katastrofalnych w skutkach uszkodzeń statków kosmicznych. Jednocześnie możliwości przemysłu, jak i prawodawców w zakresie stosowania środków ograniczania odpadów kosmicznych są ograniczane przez czynniki technologiczne, finansowe i polityczne. Przy wsparciu środków unijnych, w ramach projektu "Alignment of capability and capacity for the objective of reducing debris" (ACCORD) badano międzynarodowe strategie ograniczania odpadów kosmicznych. Praktyki te pochodziły z wytycznych Międzyorganizacyjnego Komitetu Koordynacji ds. Kosmicznych Śmieci (IADC) i obejmowały pasywację statku kosmicznego po zakończeniu misji oraz utylizację odpadów po misji. Ocena skuteczności tych środków w obszarze orbity niskiej, średniej i geosynchronicznej pozwoliła na stworzenie ich bardziej przejrzystego rankingu. Wyniki tej szczegółowej analizy wykorzystano wraz z wynikami badania ankietowego przeprowadzonego w europejskiej branży kosmicznej do stworzenia systemu oceny wpływu na środowisko (EIRS). Prototypowy system używa wskaźników określających skuteczność środków mających ograniczyć przyrost ilości śmieci kosmicznych, a także zdolność branży do ich wdrażania. Wraz z innymi kluczowymi parametrami system EIRS oblicza ocenę wpływu na środowisko uszkodzeń poszycia statków kosmicznych oraz zderzeń statków z nieśledzonymi obiektami i porzuconymi satelitami. Ogólnie dostępną wersję kalkulatora można znaleźć na poświęconej temu zagadnieniu stronie internetowej projektu ACCORD. Inicjatywa EIRS pomoże również zmniejszyć ryzyko uszkodzenia statków kosmicznych, zachęci do inwestowania w europejski przemysł kosmiczny w celu zmniejszenia liczby odpadów oraz doprowadzi do wprowadzenia skutecznych standardów dla przyszłych działań w obrębie przestrzeni kosmicznej.
Słowa kluczowe
Śmieci na orbicie, śmieci kosmiczne, statek kosmiczny, orbita geosynchroniczna, niska orbita okołoziemska, środki zaradcze, utylizacja po zakończeniu misji, unikanie zderzeń
