Toksyczny wpływ mikrocząstek tworzyw sztucznych na środowisko morskie
Tworzywa sztuczne nie są biodegradowalne, dlatego też tylko nieznacznie rozkładają się na mniejsze cząstki pod wpływem światła słonecznego, wiatru i fal. Te nazywane mikroplastikiem (MP, MicroPlastics) cząstki o długości od 1 μm do 5 mm to najczęściej spotykane w środowisku morskim odpady plastikowe. Dodatkowo są produkowane z niewielkich drobin lub włókien, które w pewnym stopniu przenikają do środowiska naturalnego. W ramach unijnej inicjatywy MARMICROTOX (Marine microplastics toxicity: Investigating microplastics and their co-contaminants in marine organisms) zbadano wpływ mikroplastiku na organizmy morskie i oszacowano ilość oraz rodzaj mikrocząstek tworzyw sztucznych obecnych w dzikich omułkach pochodzących z wybrzeży Szkocji. Przeprowadzono również badania laboratoryjne, których celem było opisanie skutków wchłaniania mikroplastiku przez płaty skrzelowe i gruczoł trawienny omułków oraz wpływu tych mikrocząstek na ryby. Podczas badania odkryto, że mikrocząstki plastiku były obecne w bardzo niewielkiej ilości zarówno u dzikich omułków w Szkocji, jak i omułków hodowanych w klatkach u ujścia rzeki Forth w Edynburgu (Wielka Brytania). Zanieczyszczenia współistniejące, w tym kadm i benzo(a)piren, obecne w MP, przenikały do organizmów omułków tylko drogą pokarmową i tylko w przypadku wchłonięcia dużych ilości mikrocząstek plastiku. Badania na pstrągu tęczowym nie wykazały występowania zwiększonego zagrożenia dla ryb narażonych na połknięcie cząstek MP lub MP zawierających triklosan (środek bakteriobójczy obecny w środkach czystości higieny osobistej), jednak sam triklosan był przyswajany przez badane ryby. Wyniki projektu MARMICROTOX są niezwykle ważne dla oceny i analizy poziomów zanieczyszczenia mikrocząstkami tworzyw sztucznych oraz jego skutków i z pewnością pozwolą nam lepiej poznać związane z nimi potencjalne zagrożenia ekologiczne.
Słowa kluczowe
Mikroplastik, organizmy morskie, MARMICROTOX, współistniejące zanieczyszczenia, omułki, ryby
