Nowe oblicze doświadczeń muzealnych w epoce cyfrowej
Technologie cyfrowe mają potencjał, by zmienić oblicze muzeów, oferując szereg nowych sposobów kontaktu z odwiedzającymi. Jednym z możliwych podejść jest tworzenie doświadczeń hybrydowych wykorzystujących technologię cyfrową, która może wzbogacić zwiedzanie muzeów. „Wyzwaniem związanym z rozwijaniem wirtualnych muzeów jest tworzenie znaczących doświadczeń dla użytkowników, które pozwolą na osobiste, złożone i emocjonalne spotkania ze sztuką i dziedzictwem kulturowym”, mówi Anders Sundnes Løvlie, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu IT w Kopenhadze(odnośnik otworzy się w nowym oknie) i koordynator finansowanego przez UE projektu GIFT. GIFT – konsorcjum zrzeszające wybitnych badaczy, muzea i artystów – stawia sobie za cel dostarczenie kuratorom i projektantom narzędzi potrzebnych do rozwijania znaczących, międzyludzkich doświadczeń muzealnych. „Muzea to przestrzenie społeczne, w których interakcje społeczne czasami przysłaniają treść i kontekst wystaw”, wyjaśnia Løvlie. „Dlatego w naszym projekcie tak ważne było, aby zwrócić szczególną uwagę na te społeczne, wspólne doświadczenia”.
Narzędzia opracowane w projekcie GIFT
Wiele muzeów wykorzystuje technologię do tworzenia cyfrowych reprodukcji wystaw fizycznych. Podejście zastosowane w projekcie GIFT jest inne i polega na wykorzystaniu aplikacji mobilnych w celu zwiększenia doświadczenia zwiedzających, którzy fizycznie znajdują się w muzeum. „Nazywamy to hybrydowymi wirtualnymi doświadczeniami muzealnymi, ponieważ nie interesuje nas zakładanie zwiedzającym na nos okularów wirtualnej rzeczywistości i zamykanie ich w cyfrowym świecie”, mówi Løvlie. „Łącząc przestrzeń fizyczną z treściami cyfrowymi, staramy się tworzyć zniuansowane i złożone doświadczenie, a nie tylko cyfrowe reprodukcje wystaw fizycznych”. Efektem tych działań jest GIFT Box, portfolio darmowych, otwartoźródłowych narzędzi i metod, które muzea mogą wykorzystywać do wzbogacenia fizycznych doświadczeń swoich zwiedzających. Na przykład, aplikacja Gift(odnośnik otworzy się w nowym oknie) pozwala zwiedzającym na stworzenie cyfrowego prezentu dla kogoś bliskiego przy pomocy smartfona. Narzędzia te mają pomóc muzeom w generowaniu, wzmacnianiu, testowaniu i nadawaniu priorytetów pomysłom dotyczącym cyfrowego wzbogacania zbiorów muzealnych. Na przykład VisitorBox Ideation Cards(odnośnik otworzy się w nowym oknie) to gra karciana, którą kuratorzy mogą wydrukować i wykorzystać do generowania pomysłów na doświadczenia cyfrowe, natomiast ASAP Map(odnośnik otworzy się w nowym oknie) pomaga użytkownikom w zrozumieniu tych pomysłów. Projektanci mogą następnie wykorzystać narzędzie Experiment Planner(odnośnik otworzy się w nowym oknie) do planowania i testowania swoich pomysłów, uzyskując jednocześnie pomoc w postaci wytyczenia prostej drogi do ich realizacji. GIFT Box zawiera również kilka aplikacji, które pozwalają odwiedzającym stać się kuratorami muzeów. Artcodes(odnośnik otworzy się w nowym oknie) to konfigurowalne i przeznaczone do zeskanowania znaczniki, które pozwalają odwiedzającym dodawać cyfrowe treści do fizycznego eksponatu. Powstała także aplikacja, która umożliwia odwiedzającym tworzenie interaktywnych modeli 3D(odnośnik otworzy się w nowym oknie) różnych dzieł i eksponatów muzealnych.
Zwiększanie ciekawości i zaangażowania
Dzięki opracowaniu narzędzi i ram do personalizacji cyfrowego dziedzictwa kulturowego projekt GIFT nadaje nowe oblicze doświadczeniom muzealnym w epoce cyfrowej. „Przy pomocy bardziej wciągających, hybrydowych , wirtualno-muzealnych doświadczeń zwiększamy ciekawość i zaangażowanie zwiedzających”, dodaje Løvlie. „Ponadto nasz unikalny, hybrydowy format pozwala uatrakcyjnić zwiedzanie, wnosi więc w ten sposób wkład w rozwój gospodarczy poprzez sprzedaż biletów i sprzedaż cyfrową”. Aplikacja Gift jest obecnie oferowana w Muzeum Muncha w Oslo, w Norwegii(odnośnik otworzy się w nowym oknie). Narzędzia 3D i rzeczywistości rozszerzonej zostały również wykorzystane przy pracach nad aktualnie otwartą wystawą w Muzeum Narodowym w Belgradzie, w Serbii(odnośnik otworzy się w nowym oknie). Zainteresowanie wykorzystaniem narzędzi opracowanych w projekcie wyraziło także szereg innych placówek.