Obalenie mitu o zmyśle magnetycznym muszki owocowej
Niedawno przeprowadzone badanie „podaje w wątpliwość” prawdziwość wcześniejszych ustaleń, według których muszki z rodzaju Drosophila, zwane muszkami owocowymi, posiadają zmysł magnetyczny. Opublikowane na łamach czasopisma „Nature” wyniki badania sugerują, że nie muszki owocowe, ale nocne wędrowne ptaki śpiewające powinny być przedmiotem prac naukowców zmierzających do zrozumienia regulowanego przez światło mechanizmu wykrywania pola magnetycznego. Naukowcy, wspierani częściowo przez finansowany przez Unię Europejską projekt QuantumBirds, postanowili odtworzyć dwa przełomowe badania z 2008 i 2014 roku, w których opisano zdolność muszek owocowych do wykrywania pola magnetycznego. Impulsem do sprawdzenia powtarzalności uzyskanych wówczas wyników był fakt, że od czasu przeprowadzenia wspomnianych dwóch badań naukowcom nie udało się znaleźć konkretnego mechanizmu odpowiedzialnego za to zjawisko.
Pole magnetyczne i przyćmione niebieskie światło
Jak możemy przeczytać w komunikacie prasowym zamieszczonym w serwisie Phys.org w 2008 roku zespół biologów badających możliwość posiadania przez muszki owocowe zmysłu magnetycznego wytrenował około 100 muszek owocowych, aby kojarzyły pożywienie z polem magnetycznym silniejszym niż ziemskie. Następnie przy użyciu specjalnego urządzenia poddano owady działaniu pola magnetycznego, aby porównać ich zachowanie z zachowaniem wykazywanym przy braku pola magnetycznego. Na podstawie swoich obserwacji twierdzili, że zachowanie muszek owocowych „silnie wskazywało na posiadanie przez nie zdolności wykrywania pola magnetycznego”. Podczas późniejszych badań nie znaleziono jednak dowodów na istnienie mechanizmu odpowiedzialnego za wykrywanie pola magnetycznego. W 2014 roku inny zespół badawczy zastosował zupełnie nowe podejście do tego zagadnienia. Polegało ono na badaniu zdolności muszek do „ruchu wbrew grawitacji i pod wpływem przyćmionego niebieskiego światła”. Wyniki tych badań wskazywały, że silne magnesy mogą wpływać na zdolność muszek do poruszania się w górę, a odkrycie to spowodowało, że istnienie zmysłu magnetycznego u muszek owocowych zostało powszechnie uznane za fakt. Jako że w kolejnych latach nie poczyniono żadnych postępów, jeśli chodzi o scharakteryzowanie odpowiedzialnego mechanizmu, uczeni doszli do wniosku, że w poprzednich badaniach mogły wystąpić błędy. Z tego względu postanowili odtworzyć badania, ale z pewnymi zmianami. Po pierwsze, przeprowadzili testy w środowisku bardziej kontrolowanym magnetycznie; po drugie, przetestowali znacznie większą liczbę owadów: 97 658 muszek poruszających się w dwuramiennym labiryncie i 10 960 muszek wykazujących spontaniczne odruchy ucieczkowe zwane ujemną geotaksją. „Mimo skrupulatnie kontrolowanych warunków i dużych rozmiarów próby nie byliśmy w stanie znaleźć dowodów na wrażliwość magnetyczną u muszek z rodzaju Drosophila”, donoszą autorzy najnowszego badania. „Co więcej, ponownie przeprowadzona ocena metod statystycznych i wielkości prób zastosowanych w badaniach, które próbowaliśmy powtórzyć, sugeruje, że oryginalne wyniki były w dużej części – jeśli nie w całości – fałszywie dodatnie”. Prace w ramach projektu QuantumBirds (Radical pair-based magnetic sensing in migratory birds) są koordynowane przez Uniwersytet Oksfordzki. Ten sześcioletni projekt zakończy się w 2025 roku. Więcej informacji: strona projektu QuantumBirds
Słowa kluczowe
QuantumBirds, mucha, muszka owocowa, zmysł magnetyczny, pole magnetyczne
