Rozwijanie biogospodarki w Europie Środkowej i Wschodniej
Pomimo bogatych zasobów biomasy i wysokiego potencjału biogospodarki wiele krajów Europy Środkowo-Wschodniej nie ma kompleksowych krajowych strategii wykorzystania tych zasobów. Do zmiany tego stanu rzeczy dąży finansowany przez UE projekt CEE2ACT(odnośnik otworzy się w nowym oknie), który pomaga 10 krajom – Bułgarii, Chorwacji, Czechom, Grecji, Węgrom, Polsce, Rumunii, Serbii, Słowacji i Słowenii – w opracowaniu własnych map drogowych dotyczących biogospodarki. Projekt odznacza się nacisk kładzionym na współpracę wykorzystującą doświadczenia Belgii, Niemiec, Hiszpanii, Holandii, Austrii, Finlandii i Szwecji w celu dzielenia się skutecznymi modelami zarządzania i najlepszymi praktykami. „Partycypacyjne podejście oddolne zastosowane w projekcie CEE2ACT odpowiada na pilną potrzebę przyspieszenia obecnego rozwoju skutecznych krajowych strategii biogospodarki i opiera się na udanych strategiach z bardziej zaawansowanych lub doświadczonych krajów”, mówi Daniel Ganszky, koordynator projektu CEE2ACT.
Czerpanie z wiedzy specjalistycznej
Modelu współpracy opracowany w ramach projektu przyniósł pewne kluczowe spostrzeżenia. Finlandia ukazała znaczenie koordynacji międzyresortowej, natomiast Szwecja – zaangażowanie sektora prywatnego. Niemcy stały się przykładem potrzeby angażowania obywateli za pomocą innowacyjnych środków, a Hiszpania zastosowała tę zasadę za pomocą narzędzi komunikacji elektronicznej. Te i inne wnioski opisano w dokumencie strategicznym pt. „Best Practices for Stakeholder Engagement: Co-Creating National Bioeconomy Strategies”(odnośnik otworzy się w nowym oknie). Innym przykładem wspólnych wysiłków była wizyta zorganizowana przez Wageningen University & Research w Holandii i skierowana do partnerów i interesariuszy z Europy Środkowo-Wschodniej. „Jej uczestnicy mieli okazję dowiedzieć się o międzysektorowych modelach zarządzania i inicjatywach w zakresie biogospodarki o obiegu zamkniętym wdrożonych w Holandii, a także zdobyć praktyczne informacje na temat zaangażowania interesariuszy i projektowania polityki, które są obecnie wykorzystywane do opracowywania krajowych map drogowych biogospodarki”, opowiada Ganszky. Wizyta umożliwiła także interesariuszom ze wszystkich 10 krajów Europy Środkowo-Wschodniej wymianę wiedzy i doświadczeń, co dodatkowo umocniło ducha współpracy w projekcie.
Narzędzia cyfrowe sposobem na budowanie potencjału
Aby ułatwić wymianę pomysłów, w projekcie CEE2ACT powstały krajowe centra biogospodarki(odnośnik otworzy się w nowym oknie), które są platformami skupiającymi interesariuszy poprzez warsztaty, sesje szkoleniowe, fora i inne działania. Zestaw narzędzi cyfrowych służy centrom za podstawę do budowania zdolności w zakresie biogospodarki. Platforma e-learningowa oferuje interaktywne ćwiczenia i kursy online, a także zawiera dobre praktyki i projekty związane z biogospodarką. Narzędzie do samooceny umożliwia organom administracyjnym na szczeblu lokalnym, regionalnym i krajowym ocenę stanu rozwoju biogospodarki i korzystanie z zaleceń. Dostępne jest także narzędzie do kojarzenia przedsiębiorstw, które pomaga interesariuszom, w tym MŚP, dużym firmom, instytucjom badawczym i innym, budować partnerstwa.
Od strategii po wdrożenie
Projekt CEE2ACT dostarczył praktycznych rezultatów, które wykraczają poza ramy teoretyczne: są to e-rozwiązania, protokoły ustaleń dla krajowych interesariuszy i, co najważniejsze, mapy drogowe dostosowane do kontekstu poszczególnych krajów. „Krajowe mapy drogowe ułatwią restrukturyzację przemysłu i modernizację systemów produkcyjnych, a także w pomagają w zachowaniu różnorodności biologicznej i dobrobytu obywateli Europy”, mówi Ganszky. „Przyczyniają się one do realizacji celów zrównoważonego rozwoju, zwiększając zaangażowanie instytucjonalne w przejście krajów na biogospodarkę o obiegu zamkniętym”. Wyniki te są szczególnie istotne w kontekście szeregu głównych wyzwań w regionie, w tym dotyczących eksportu surowej biomasy zamiast jej lokalnej waloryzacji oraz niewystarczających ram politycznych i prawnych. Wysiłki podjęte w projekcie CEE2ACT pomogą przezwyciężyć te bariery, mobilizując podmioty z sektora prywatnego, zwiększając świadomość społeczną w kwestiach biogospodarki i zapewniając głębszą lokalną odpowiedzialność za strategie. Projekt umocnił swoje oddziaływanie poprzez współpracę z innymi odpowiednimi inicjatywami, takimi jak projekt BOOST4BIOEAST, a ponadto jest częścią Rural Bioeconomy Alliance(odnośnik otworzy się w nowym oknie).
