Koncentracja na zarządzaniu parkingami sprzyja planowaniu miast
Decydenci miejscy zwykle zajmują się kwestiami związanymi z parkowaniem w sposób reaktywny, na przykład zwiększając liczbę miejsc parkingowych w odpowiedzi na ich braki, co dzieje się w wielu miastach. „Przy zarządzaniu parkingami włodarze często zapominają, że nie chodzi w nim wyłącznie o kwestię zapotrzebowania na miejsca parkingowe”, mówi Patrick Auwerx, koordynator projektu CIVITAS Park4SUMP(odnośnik otworzy się w nowym oknie) z belgijskiej organizacji Mobiel 21. „Ważnym aspektem jest także zarządzanie popytem i zapotrzebowaniem. W wielu przypadkach przepisy i zasady dotyczące parkowania nie są odpowiednio zharmonizowane z planami zrównoważonej mobilności miejskiej(odnośnik otworzy się w nowym oknie) (ang. sustainable urban mobility plans, SUMP)”.
Potrzeba lepszego zarządzania parkingami
Zespół finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu Park4SUMP postanowił zmienić ten stan rzeczy „Przepisy dotyczące parkowania – różnicowanie stawek i opłat za parkowanie, wymuszanie parkowania poza ulicami, rozszerzanie stref parkowania i inne tego rodzaju działania to potężne rozwiązania, na których chcieliśmy się skupić”, mówi Auwerx. Od Norwegii po Albanię – łącznie 16 miast, połączyło siły, aby wymieniać się doświadczeniem i rozwijać najlepsze praktyki w dziedzinie zarządzania parkingami. Działania obejmowały dzielenie się informacjami na temat realizowanych działań w jasny i zrozumiały sposób, a także zapewnienie, że zasady parkowania i mandaty są odpowiednie, zrównoważone i skutecznie egzekwowane. Inną istotną najlepszą praktyką było zapewnienie, że przychody z opłat parkingowych i grzywien są inwestowane w zrównoważoną mobilność miejską. Udział mieszkańców w opracowywaniu działań dotyczących zarządzania parkingami okazał się pomocny w promowaniu nowych wytycznych oraz sprzyjał ich przestrzeganiu. Ponadto uczestnikom projektu udało się wykazać, że cyfryzacja ma wpływ na zwiększenie szacunku społeczeństwa i zadowolenia z pracy osób odpowiedzialnych za egzekwowanie przepisów dotyczących parkowania.
Najlepsze praktyki w zakresie zrównoważonej mobilności
Dzięki wymianie i wdrażaniu najlepszych praktyk we wszystkich 16 miastach uczestniczących w projekcie CIVITAS Park4SUMP udało się poprawić przepisy dotyczące parkowania, a zarządzanie parkingami stało się ważnym elementem ich planów zrównoważonej mobilności miejskiej. W ramach projektu uregulowano przepisy dotyczące około 55 000 nowych miejsc parkingowych, zmieniono także przeznaczenie 3 239 miejsc parkingowych. Zmniejszenie dopłat do miejsc parkingowych, przy jednoczesnym pobieraniu opłat i grzywien na istniejących parkingach, pomogło wygenerować dochody dla gmin. „To jest właśnie odpowiednie dysponowanie środkami”, dodaje Auwerx. „W ramach realizacji projektu miasta takie jak Kraków mogły reinwestować dochody z tego źródła w zrównoważoną mobilność, zachęcając w ten sposób kierowców do wybrania innych środków transportu”. Od czasu realizacji tych działań zespół projektu przedstawił szereg zaleceń politycznych(odnośnik otworzy się w nowym oknie). Zdaniem ich autorów gminy powinny wprowadzać maksymalny limit liczby miejsc parkingowych przypisanych do nowego budynku lub inwestycji, a także rozważyć wyznaczanie dróg dla rowerów, wprowadzenie większej liczby obiektów typu Park&Ride i programów współdzielenia samochodów.
Audyt zasad dotyczących parkingów w krajach
Szesnaście miast uczestniczących w pracach nadal realizuje w praktyce wiele ustaleń opracowanych w ramach projektu Park4SUMP, a ich doświadczenia służą również innym europejskim miastom. Najistotniejszym rozwiązaniem jest ParkPAD(odnośnik otworzy się w nowym oknie) – narzędzie do audytu. Dzięki niemu gminy mogą skorzystać z usług audytora krajowego, który dokona oceny aktualnych przepisów i praktyk w zakresie zarządzania parkingami oraz przedstawi odpowiednie zalecenia. „To ważne, ponieważ przepisy obowiązujące w poszczególnych krajach różnią się między sobą”, zauważa Auwerx. Co najmniej 22 europejskie miasta przeprowadziły już audyty ParkPAD, co świadczy o powtarzalności procesów i skalowalności narzędzia. To jednak nie koniec wyzwań. Zespół projektu CIVITAS Park4SUMP szacuje, że w 15–20 % mniejszych i średnich miast europejskich nadal nie ma regulacji dotyczących parkowania. Zachęcanie do lepszej integracji zarządzania parkowaniem z planami zrównoważonej mobilności miejskiej ma sprawić, że mieszkańcy zaczną dostrzegać poprawę sytuacji w swoim otoczeniu.
