Pomiar odczuwania środowisk akustycznych przez ludzi
Środowisko akustyczne jest złożonym aspektem ludzkiego doświadczenia. Zanieczyszczenie hałasem spowodowane transportem, przemysłem i innymi czynnikami dotyka miliony obywateli Europy, zwłaszcza w gęsto zaludnionych obszarach. Poprzez dyrektywę w sprawie emisji hałasu do środowisku(odnośnik otworzy się w nowym oknie) wydawane są ogromne sumy na identyfikację i rozwiązywanie problemów zdrowotnych spowodowanych nadmiernym hałasem. Ale poziom hałasu nie jest tu jedynym problemem. Podczas pandemii COVID-19 w Londynie ogólna głośność znacznie spadła, ale wzrosła liczba skarg na hałas. Aby skutecznie ograniczyć zanieczyszczenie hałasem, konieczne jest lepsze zrozumienie tego, jak ludzie odbierają dźwięki. Finansowany ze środków UE projekt Sound Indices (SSID)(odnośnik otworzy się w nowym oknie) łączy wiele dyscyplin naukowych w celu zmierzenia wpływu dźwięków na komfort człowieka.
Nowa dziedzina badań nad pejzażem dźwiękowym
Jedną z dobrze znanych miar dźwięku jest decybel(odnośnik otworzy się w nowym oknie). Jednostka ta, pierwotnie opracowana przez Bell Systems na początku XX wieku, jest współczynnikiem będącym miarą strat sygnału wzdłuż kabli telefonicznych. Obecnie decybele są używane powszechnie do pomiaru głośności dźwięków. Dźwięki powyżej 70 dB mogą z czasem powodować uszkodzenie słuchu. Chociaż na przestrzeni lat losy tej jednostki miary były różne, decybel jest uznawany przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ISO)(odnośnik otworzy się w nowym oknie) i jest ważnym elementem branym pod uwagę przy badaniu pejzaży dźwiękowych lub immersyjnych środowisk akustycznych. Badanie pejzaży dźwiękowych oznacza uwzględnienie tego, jak postrzegane są dźwięki. Środowiska akustyczne obejmują dźwięki środowiskowe, takie jak szum trawy na wietrze, śpiew ptaków i grzmoty, a także dźwięki wytwarzane przez ludzi, takie jak muzyka, śmiech i ciężkie prace budowlane. Niektóre dźwięki, na przykład powoli płynąca woda, są powszechnie postrzegane jako przyjemne. Inne dźwięki, takie jak pisk opon samochodowych, są uważane za nieprzyjemne niezależnie od ich głośności. Pomiar wpływu pejzaży dźwiękowych na ludzi jest skomplikowanym przedsięwzięciem. Pracując zgodnie z wytycznymi ISO w celu stworzenia ram dla percepcyjnej oceny pejzaży dźwiękowych, w ramach projektu SSID nawiązano współpracę z 24 uniwersytetami w 18 krajach w 15 językach w celu opracowania i przetestowania wskaźników projektu. Wychodząc w przyszłość, koordynator projektu Jian Kang z University College London przewiduje: „Wskaźniki pejzażu dźwiękowego, prawidłowo odzwierciedlające poziomy ludzkiego komfortu, ostatecznie zastąpią skalę decybeli, która jest powszechnie stosowana od czasu jej powstania sto lat temu”.
Standaryzacja pejzaży dźwiękowych
Szeroka współpraca w ramach projektu przyczyniła się do poprawy standaryzacji metodologicznej, dzięki czemu ustalenia dotyczące pejzażu dźwiękowego mogą być łatwiej udostępniane decydentom i zainteresowanym stronom. Zespół projektu SSID zdefiniował deskryptory, wskaźniki i indeksy pejzażu dźwiękowego w tym procesie. Wskaźniki, na których koncentruje się projekt, są złożonymi skalami zależnymi od wielu czynników, które umożliwiają porównywanie pejzaży dźwiękowych. Prace te bezpośrednio wpływają na normę 12913 Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej(odnośnik otworzy się w nowym oknie). W celu standaryzacji pejzaży dźwiękowych w projekcie wykorzystano liczne narzędzia naukowe. Protokół badania, kwestionariusz zaprojektowany w celu stworzenia bazy danych pejzaży dźwiękowych, zawiera około 5000 odpowiedzi w wielu językach z 54 miejsc na całym świecie. Oprócz przyjętych już narzędzi, takich jak skala Likerta i modele regresji porządkowej, w projekcie wykorzystano również dane z ocen fizjologicznych i neurologicznych w celu walidacji wskaźników. Odruch skórno-galwaniczny mierzy aktywność elektryczną skórą(odnośnik otworzy się w nowym oknie), a w eksperymentach SSID wykazano fizjologiczne reakcje na bodźce dźwiękowe. Natomiast rezonans magnetyczny(odnośnik otworzy się w nowym oknie) wykorzystano do zbadania neurologicznego wpływu pejzaży dźwiękowych. Pejzaże dźwiękowe są ważną częścią ludzkiego doświadczenia i znacząco wpływają na zdrowie. Projektowanie przyszłych środowisk i naprawianie istniejących będzie sprzyjać standaryzacji w tej dziedzinie. „Podejście do ekologii dźwiękowej obejmujące akustykę, psychologię, matematykę, neuronauki, socjologię i lingwistykę przyczyni się do bardziej wykonalnych i tanich rozwiązań, które poprawią nasze środowiska akustyczne” — wyjaśnia Kang.
