Europa opracowuje nowe, inteligentniejsze narzędzia z zakresu bezpieczeństwa jądrowego
Trzęsienia ziemi należą do zewnętrznych zagrożeń, na które muszą być odporne elektrownie jądrowe. Zrozumienie, w jaki sposób konstrukcje i systemy zachowują się pod wpływem wstrząsów sejsmicznych, ma kluczowe znaczenie zarówno dla bezpieczeństwa publicznego, jak i konkurencyjności przemysłu. W szczególności konieczne jest stopniowe podejście do oceny bezpieczeństwa proporcjonalnie do poziomów zagrożenia i istotności. Finansowany przez UE projekt projekt METIS(odnośnik otworzy się w nowym oknie) łączy modele zagrożeń, niestabilności i ryzyka w jednym łańcuchu analizy, w którym niepewności są traktowane w sposób przejrzysty. Zapobiega to niespójnościom i pomaga uniknąć zbyt ostrożnych założeń. W projekcie METIS stowrzono nową generację metod i narzędzi, które łączą symulacje oparte na fizyce, zaawansowaną analizę probabilistyczną i oprogramowanie open-source.
Hybrydowe studium przypadku służące do testowania metod bezpieczeństwa sejsmicznego
Zespół METIS wykorzystał hybrydowe studium przypadku łączące model ukraińskiej elektrowni jądrowej z danymi dotyczącymi zagrożeń i lokalizacji ze środkowych Włoch, gdzie aktywność sejsmiczna jest większa. Koordynatorka projektu, Irmela Zentner, wyjaśnia: „Hybrydowy przypadek testowy łączący model ukraińskiego zakładu i środkowych Włoch był kompromisem. Włoski zakład wybrano, ponieważ nie wszystkie nowe podejścia i zmiany związane z zagrożeniem sejsmicznym i reakcją terenu można było przeanalizować za pomocą ukraińskich danych”. Wybór ten umożliwił zespołowi METIS walidację wyników badań w realistycznych warunkach, dzięki czemu są one rygorystyczne pod względem naukowym, jak i użyteczne.
Symulacje oparte na fizyce i analizy wstrząsów wtórnych
Zespół METIS ocenił różne podejścia i opracował symulacje równowagę między fizyczną wiernością a praktycznym czasem obliczeń. Ta innowacja umożliwiła prowadzenie szeroko zakrojonych badań z uwzględnieniem rzeczywistych zastosowań. Kolejnym ważnym krokiem było uwzględnienie wstrząsów wtórnych w ocenach zagrożeń i ryzyka. Zentner podkreśla trudność związaną z tym interdyscyplinarnym przedsięwzięciem: „Uwzględnienie wstrząsów wtórnych w probabilistycznych ocenach bezpieczeństwa jest jednym z interdyscyplinarnych zagadnień poruszonych w projekcie METIS. Wymaga ono ścisłej współpracy między sejsmologami a inżynierami strukturalnymi i systemowymi”. Poprzez określenie realistycznych scenariuszy z wstrząsem głównym, po którym następuje wstrząs wtórny, zespół uzyskał nową wiedzę i dostarczył wskazówek dla osób zajmujących się modelowaniem ryzyka.
Narzędzia open source jako motor innowacji
Jak zauważa Zentner, „praca z narzędziami open-source ułatwia tworzenie innowacji, w szczególności poprzez zaangażowanie środowiska akademickiego, przyjęcie przez MŚP (co stwarza nowe możliwości biznesowe) oraz przeszkolenie nowych pokoleń inżynierów bezpieczeństwa ze względu na ich dostępność i otwartość”. Jednym z długofalowych rezultatów projektu METIS są nowe narzędzia open-source METIS(odnośnik otworzy się w nowym oknie). Dzięki nim modelowanie ryzyka sejsmicznego jest dostępne zarówno dla naukowców, MŚP, jak i praktyków z branży.
Harmonizacja najlepszych praktyk europejskich
Projekt METIS przyczynił się do utorowania drogi do wypracowania europejskiego konsensusu w sprawie metod bezpieczeństwa sejsmicznego. Dzięki zaangażowaniu zarówno badaczy akademickich, jak i interesariuszy z branży, projekt połączył praktyki specyficzne dla poszczególnych krajów z zasadami międzynarodowymi. Wyniki stanowią podstawę dla standardowych wytycznych w ramach programu szkoleń Euratom(odnośnik otworzy się w nowym oknie), wzmacniając europejską kulturę bezpieczeństwa jądrowego przy jednoczesnym wspieraniu konkurencyjności.