Ocena wartości zasobów naturalnych i usług ekosystemowych w Europie
NCA służy do podliczania łącznych aktywów ekosystemu oraz określania przepływów zasobów naturalnych i usług, które środowisko „świadczy” społeczeństwu. To przydatne narzędzie, dzięki któremu sektor publiczny i prywatny mogą uzyskiwać informacje o zasobach naturalnych. Zakres i stopień wdrożenia inicjatyw związanych z rachunkowością NCA w każdym z 27 państw członkowskich UE obecnie znacznie się różnią. Niektóre z tych krajów nie podjęły jeszcze żadnych działań, a inne ustanowiły już kompletne zasady prowadzenia rachunkowości NCA przez urzędy statystyczne.
Wycena kapitału naturalnego
Istnieje pilna potrzeba opracowania solidnych zasad rachunkowości NCA. Unijna strategia na rzecz bioróżnorodności 2030(odnośnik otworzy się w nowym oknie) wzywa wszystkie państwa członkowskie do poszerzenia wiedzy o ekosystemach i usługach ekosystemowych. Obejmuje to mapowanie i ocenę ekosystemów oraz udostępnianych przez nie usług, określanie wartości ekonomicznej takich usług ekosystemowych, a także propagowanie uwzględniania tych wartości w unijnych i krajowych systemach rachunkowości i sprawozdawczości. Aby wspomóc rozwój rachunkowości NCA w Europie, zespół finansowanego ze środków UE projektu MAIA opracował zestawienia informacji(odnośnik otworzy się w nowym oknie) przedstawiające bieżący stan takiej ewidencji w 10 europejskich krajach. Dokumenty te zawierają podsumowanie informacji o rachunkowości NCA w Belgii, Bułgarii, Czechach, Finlandii, Francji, Niemczech, Grecji, Niderlandach, Norwegii i Hiszpanii. Przedstawiają potrzeby decydentów, społeczeństwa, nauki i biznesu związane z prowadzeniem rachunkowości NCA oraz zapewniają przegląd badań naukowych (z uwzględnieniem luk w wiedzy), które są prowadzone lub zostały opublikowane w danym państwie. Zawierają też dane kontaktowe i krótką charakterystykę krajowych partnerów i interesariuszy zaangażowanych w przygotowywanie sprawozdań. Osoby kontaktowe w poszczególnych krajach uczestniczących w projekcie przeglądają, współtworzą i aktualizacją treść dokumentów. „MAIA umożliwia nam przeprowadzanie inicjatyw nacelowanych na wdrażanie rachunkowości ekosystemowej w skali kraju”, mówi w informacji prasowej(odnośnik otworzy się w nowym oknie) opublikowanej w witrynie „EurekAlert!” profesor nadzwyczajny Fernando Santos Martin z uczelni Universidad Rey Juan Carlos, która jest partnerem projektu i pełni rolę krajowego koordynatora w Hiszpanii. „Dodatkowo wspomaga wymianę doświadczeń między różnymi grupami zaangażowanymi w projekt”. Zestawienia informacji stanowią wygodny przegląd danych i punkt wyjścia do rozpoczęcia współpracy. Użytkowników niebędących częścią konsorcjum MAIA zachęca się do przesyłania informacji(odnośnik otworzy się w nowym oknie) o tym, jak wygląda prowadzona przez nich rachunkowość NCA. Ponadto przygotowano formularz kontaktowy i odpowiedzi na często zadawane pytania, przeznaczone dla podmiotów, które chcą uczestniczyć w owocnych dyskusjach z ekspertami skupionymi wokół projektu MAIA lub wyjaśnić dodatkowe kwestie. Zanim realizacja projektu dobiegnie końca, materiały informacyjne zostaną ponownie zaktualizowane, by uwzględnić ocenę wpływu projektu MAIA na sytuację w 10 krajach. Co więcej, zestawienia informacji zawierać będą porównanie priorytetów politycznych na szczeblu krajowym i europejskim.
Rachunkowość NCA w Europie
Wspólne ramy prowadzenia rachunkowości ekosystemowej dotychczas nie istniały. Jako metodologiczną podstawę rachunkowości NCA badacze przyjęli system SEEA-EA (System of Environmental Economic Accounting – Ecosystem Accounting)(odnośnik otworzy się w nowym oknie) zaprezentowany przez ONZ. SEEA-EA to zintegrowane, szczegółowe ramy statystyczne, które umożliwiają porządkowanie danych dotyczących siedlisk i krajobrazów, przeprowadzanie pomiaru usług ekosystemowych, śledzenie zmian aktywów ekosystemu oraz powiązanie wszystkich takich informacji z działalnością ekonomiczną człowieka i innymi formami jego aktywności. Głównym celem projektu MAIA (Mapping and Assessment for Integrated ecosystem Accounting) jest upowszechnianie rachunkowości NCA w dziewięciu państwach członkowskich UE oraz w Norwegii. Projekt pozwoli też zgrubnie określić priorytety polityki w zakresie ewidencjonowania, ocenić innowacyjne techniki do wykorzystania w ramach rachunkowości NCA w Europie oraz wspierać różnorodne działania komunikacyjne. Realizacja projektu zakończy się w październiku 2022 r. Więcej informacji: strona projektu MAIA(odnośnik otworzy się w nowym oknie)
