Plan zielonej transformacji sektora wydobywczego
Państwa członkowskie Unii Europejskiej przyjęły pakiet inicjatyw wchodzących w skład Europejskiego Zielonego Ładu(odnośnik otworzy się w nowym oknie), aby sprostać wyzwaniom związanym z kryzysem klimatycznym. Ta wizja przyszłości, która obejmuje zobowiązanie do obniżenia emisji gazów cieplarnianych netto do zera do 2050 roku, będzie miała znaczący wpływ na górnictwo. Aby pomóc przedsiębiorstwom i innym zainteresowanym stronom w przygotowaniach do transformacji, zespół finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu SUMEX(odnośnik otworzy się w nowym oknie) postanowił zgromadzić zasoby w celu wsparcia przemysłu wydobywczego w dążeniach do spełnienia nowych norm środowiskowych i społecznych.
Ramy zrównoważonego rozwoju
Głównym rezultatem prac zespołu projektu SUMEX są ramy zrównoważonego rozwoju(odnośnik otworzy się w nowym oknie), czyli dokument zawierający wytyczne dla poszczególnych branż i sektorów dotyczące osiągania celów zrównoważonego rozwoju w ramach określonych przez Zielony Ład. Opracowanie tego materiału wymagało współpracy wielu interesariuszy z całej Europy, dlatego uczestnicy projektu zwrócili się do nich o pomoc. Co prawda istnieje już wiele wytycznych dotyczących zrównoważonego wydobycia, takich jak „Unijne zasady dotyczące zrównoważonych surowców”(odnośnik otworzy się w nowym oknie), ale zespół projektu SUMEX chciał opracować propozycję idącą o krok dalej. Jak wyjaśnia Michael Tost, koordynator projektu: „Zdecydowaliśmy się przyjąć przyszłościowe podejście oparte na planach i opisać różne warunki zrównoważonego rozwoju, które muszą zostać spełnione jako kamienie milowe na naszej drodze. Wiele z tych warunków znacznie wykracza poza obecny stan rzeczy, dlatego ramy te powinny służyć jako przewodnik na przyszłość”.
Repozytorium SUMEX
Innym ważnym zasobem opracowanym przez zespół było repozytorium(odnośnik otworzy się w nowym oknie) SUMEX, czyli platforma cyfrowa gromadząca różnorodne europejskie najlepsze praktyki, podręczniki i wytyczne. Repozytorium powstało z myślą o przedsiębiorstwach i urzędnikach, ale zostało udostępnione publicznie, aby obywatele mogli zobaczyć, jakie inicjatywy branżowe i polityczne, przybliżające nas do spełnienia celów zrównoważonego rozwoju, są obecnie realizowane. Materiały są pomocne tylko wtedy, gdy bezpośrednio zaspokajają potrzeby grup docelowych. Z tego powodu zespół projektu SUMEX współpracował z przedstawicielami branży wydobywczej w Szwecji i Hiszpanii, aby włączyć do projektu dwa studia przypadku koncentrujące się na dwóch różnych zastosowaniach surowców – akumulatorach i budownictwie. Opinie różnych interesariuszy na temat materiałów opracowanych przez zespół projektu SUMEX były dość pozytywne.
Masowy kurs internetowy uzupełnia zestaw narzędzi
Rozpowszechnianie informacji i działania informacyjne były kluczowymi obszarami działalności projektu, ponieważ jednym z najważniejszych założeń było zapewnienie, by rezultaty działań przynosiły owoce długo po ich zakończeniu. Jednym ze sposobów budowania tego potencjału było wykorzystanie ram zrównoważonego rozwoju i repozytorium do opracowania masowego otwartego kursu online(odnośnik otworzy się w nowym oknie). Druga edycja kursu rozpoczęła się w sierpniu 2023 roku. Choć pierwotny plan projektu nie zakładał realizacji takiego kursu, podczas pandemii COVID-19 takie rozwiązanie zostało wzięte pod uwagę jako jedna z możliwości. Jak przekonuje Tost: „Wyszło nam to na dobre, ponieważ podczas pierwszej edycji kursu w listopadzie 2022 roku udało nam się dotrzeć do znacznie większej liczby osób, niż pierwotnie planowaliśmy – w tym do uczestników spoza Unii Europejskiej”. Europejskie inicjatywy na rzecz zrównoważonego rozwoju są ambitne, a zarazem wymagające. Tylko w ten sposób mogą skutecznie wpływać na ograniczenie skutków zmiany klimatu. Aby inicjatywy wynikające z zapisów Zielonego Ładu przełożyły się na praktyczne rezultaty, przedstawiciele sektora wydobywczego, decydenci, organy wydające pozwolenia i zwykli obywatele potrzebują dostępu do informacji, które wyjaśniają, jak wygląda zrównoważony rozwój w górnictwie i jak można go osiągnąć. Projekt SUMEX zrobił wiele, aby stworzyć i rozpowszechnić niezbędne materiały poświęcone temu zagadnieniu.
