Czy twoje wino może być podróbką?
Finansowany ze środków UE projekt TRACEWINDU(odnośnik otworzy się w nowym oknie) został uruchomiony w 2021 roku z myślą o osiągnięciu ważnego celu, jakim jest stworzenie innowacyjnego systemu umożliwiającego weryfikację pochodzenia i jakości wina. W tym czasie zespół projektu opracował inteligentne rozwiązanie oparte na technologii blockchain i analizie chemicznej, aby zapewnić pełną identyfikowalność wina w całym łańcuchu dostaw, od winnicy do stołu. Ale dlaczego sprawdzanie autentyczności wina jest tak ważne? Wino odgrywa ważną rolę w rolnictwie i przemyśle spożywczym wielu krajów europejskich. Tylko Hiszpania, Francja i Włochy odpowiadają za około połowę światowej produkcji tego trunku. Niestety, wśród największych zagrożeń dla branży wymienia się wprowadzanie na rynek podrabianych produktów i nielegalny handel, z powodu których Unia Europejska każdego roku traci miliardy euro dochodu, a tysiące osób traci pracę. Fałszerstwa to problem, z którym borykają się nie tylko kraje będące największymi producentami wina w Europie, ale również mniejsze państwa, o czym może świadczyć doświadczenie Plantaže, winnicy z niewielkiego bałkańskiego kraju, jakim jest Czarnogóra. Dysponując ponad 2 000 hektarów ziemi, firma Plantaže jest właścicielem największej pojedynczej winnicy w Europie i jest dobrze znaną marką na Bałkanach. Sanja Radonjić, enolog współpracująca z Plantaže, jasno wskazuje na skalę problemu, z jakim mierzy się producent wina: „Wykryliśmy podrobione wersje naszego wina w Albanii, Kosowie, Rosji i Serbii”, zaznacza w niedawno opublikowanym artykule w „Horizon Magazine”(odnośnik otworzy się w nowym oknie).
Inteligentna etykieta jako rozwiązanie
Opracowany w ramach projektu TRACEWINDU system zapobiegania fałszerstwom jest rozwiązaniem łączącym technologię blockchain i chemię, dzięki któremu każda butelka wina otrzymuje unikalny cyfrowy identyfikator, niemalże niemożliwy do podrobienia. „Technologia blockchain stanowi zaufany i niezmienny system ochrony informacji”, zauważa Gustavo Perez Gonzalez, starszy kierownik projektu na Uniwersytecie Autonomicznym w Barcelonie (UAB), uczelni odpowiedzialnej za koordynację projektu. Skanowanie kodu QR na etykiecie pozwala na weryfikację wszystkich unikalnych danych dotyczących wina, w tym na temat pochodzenia i składu konkretnej partii, a także informacji o jego fermentacji, butelkowaniu i dystrybucji. Gwarantuje to identyfikowalność wina, pomagając w walce z procederem podrabiania tego trunku i w zwiększeniu zaufania konsumentów. Zaufanie konsumentów ma kluczowe znaczenie dla utrzymania wysokiej pozycji europejskiego przemysłu winiarskiego na świecie, przy czym na szali znajduje się nie tylko utrzymanie dotychczasowych klientów, ale także przyciągnięcie nowych. „Konsumenci chcą wiedzieć, skąd pochodzą produkty, kto je wytwarza i jakie procesy stoją za ich wprowadzeniem na rynek”, mówi kierownik projektu Manuel Valiente, profesor chemii na UAB. „Istnieje potrzeba zaspokojenia tej ciekawości”. Zdaniem Valiente współpraca ze spółdzielniami winiarskimi i światowymi dystrybutorami może sprawić, że system identyfikowalności będzie bardziej skuteczny. „Może on zwiększyć sprzedaż, szczególnie na rynkach premium, gdzie autentyczność ma największe znaczenie”. Zespół projektu TRACEWINDU (Traceability at wine industry through integrated labelling of typicality, health protection effect and organoleptic attributes) miał niedawno okazję do zaprezentowania swoich dotychczasowych osiągnięć na targach organizowanych w ramach projektu, które odbyły się podczas 29. Międzynarodowej konferencji technologii informacyjnej (IT 2025) w miejscowości Žabljak w Czarnogórze. Podczas tego wydarzenia zespół zaprezentował swoje osiągniecia w dziedzinie technologii blockchain, sztucznej inteligencji i inteligentnych identyfikatorów, a także wykazał możliwość wykorzystania ich do zwiększania identyfikowalności, przejrzystości i zaufania w łańcuchu wartości wina. Konferencja IT 2025 okazała się również cenną platformą do wymiany spostrzeżeń z innymi ekspertami, a także do zdobycia wiedzy na temat zmian, jakie mogą nastąpić w tej dziedzinie. Więcej informacji: strona projektu TRACEWINDU(odnośnik otworzy się w nowym oknie)