Rozszerzenie korzyści płynących z immunoterapii u pacjentów chorych na raka
Blokada immunologicznych punktów kontroli (ICB) to rewolucyjna metoda leczenia raka, która wykorzystuje leki do blokowania białek znanych jako immunologiczne punkty kontroli. Te punkty kontroli powstrzymują komórki odpornościowe przed atakowaniem tkanki nowotworowej. Jednak pomimo dobrych wyników terapia ta przynosi korzyści tylko niewielkiemu odsetkowi pacjentów z rakiem. ICB jest zazwyczaj skuteczna tylko w przypadku nowotworów, które są bardzo widoczne dla układu odpornościowego, takich jak nowotwory płuc u palaczy i czerniaki spowodowane narażeniem na promieniowanie UV. Mechanizm ICB obejmuje ratowanie wcześniej aktywowanych limfocytów T lub wzmacnianie odpowiedzi limfocytów T. Terapie te mogą jednak teoretycznie być ukierunkowane na dowolne limfocyty T w organizmie, również te reagujące na wirusy. „Ten brak selektywności jest powodem, dla którego leczenie ICB często skutkuje działaniami niepożądanymi związanymi z układem odpornościowym” — wyjaśnia Noel de Miranda(odnośnik otworzy się w nowym oknie), profesor nadzwyczajny immunogenomiki nowotworów w Centrum Medycznym Uniwersytetu w Leiden(odnośnik otworzy się w nowym oknie). „Niestety, obecnie nie mamy wiarygodnego sposobu przewidywania, czy u danego pacjenta ICB wzmocni przede wszystkim limfocyty T swoiste dla nowotworu, czy też wpłynie na inne populacje limfocytów T” — dodaje. W ramach projektu RARITY, finansowanego przez Europejską Radę ds. Badań Naukowych(odnośnik otworzy się w nowym oknie), naukowcy pod kierownictwem de Mirandy starali się opracować strategie uzupełniające działania ICB, aby rozszerzyć korzyści płynące z immunoterapii na szerszą populację pacjentów. „Można to postrzegać jako dodanie nowych elementów do obecnego zestawu narzędzi do immunoterapii, co jest szczególnie istotne w przypadku nowotworów, które nie reagują na terapię ICB” — wyjaśnia de Miranda.
Rozpoznawanie komórek odpornościowych reagujących na raka
W ramach projektu RARITY naukowcy połączyli badania podstawowe (przedkliniczne) i translacyjne, korzystając z danych i próbek z badań klinicznych. Najpierw zespół zbadał, czy swoiste markery precyzyjnie wskazują limfocyty T swoiste dla nowotworów, które mogłyby być następnie wykorzystane jako produkty terapeutyczne. We współpracy z partnerami klinicznymi naukowcy starali się również zidentyfikować nowe efektory komórkowe odpowiedzi na immunoterapię, analizując próbki od pacjentów leczonych ICB. „Ta dwukierunkowa wymiana między laboratorium a środowiskiem klinicznym jest idealnym otoczeniem badawczym dla naszej grupy” — zauważa de Miranda.
Wkład w innowacyjne i alternatywne immunoterapie
Projekt RARITY z powodzeniem wykazał, że limfocyty T swoiste dla nowotworów występują również u pacjentów, którzy obecnie nie odnoszą korzyści z immunoterapii blokującej punkty kontrolne. „Jest to znaczące odkrycie, ponieważ sugeruje, że pacjenci ci ostatecznie będą mogli być leczeni immunoterapią po zidentyfikowaniu optymalnego podejścia do wykorzystania tych komórek” — wyjaśnia de Miranda. Zespół wykazał również, że limfocyty T swoiste dla nowotworów można odróżnić od innych komórek T, co otwiera możliwość ich ukierunkowanej izolacji i wykorzystania w immunoterapii. Projekt RARITY podkreślił również znaczenie mniej znanych podzbiorów komórek odpornościowych i zademonstrował ich rolę w odpowiedzi immunologicznej u pacjentów poddawanych immunoterapii blokującej punkty kontroli. Większość badań w dziedzinie immunoterapii tradycyjnie skupiała się na konwencjonalnych limfocytach T, natomiast omawiane badanie pokazuje alternatywne ścieżki terapii eliminujących komórki nowotworowe. Wreszcie projekt RARITY pomógł w opracowaniu wielu podejść technologicznych, które obecnie są pomyślnie wykorzystywane w laboratorium de Mirandy, zapewniając bezprecedensowy wgląd w biologię raka i interakcje między komórkami nowotworowymi a komórkami odpornościowymi. „Technologie te stawiają nas w doskonałej pozycji do analizy mechanizmów leżących u podstaw odpowiedzi terapeutycznych u pacjentów, co ostatecznie prowadzi do opracowania nowych strategii zwiększających skuteczność leczenia” — dodaje de Miranda.
Głębsza wiedza na temat biologii nowotworów
Prace w ramach RARITY będą kontynuowane w laboratorium de Mirandy, aby wesprzeć rozwój nowych immunoterapii i przeanalizować mechanizmy odpowiedzi u pacjentów poddawanych immunoterapii. „Co więcej, nadal wykorzystujemy zaawansowane technologie, alby lepiej zrozumieć biologię nowotworów” — mówi de Miranda.
Słowa kluczowe
RARITY, rak, immunoterapia, komórki odpornościowe reagujące na raka, innowacyjne, immunoterapie, biologia
