Wspólne Przedsięwzięcie SESAR
SESAR to skrótowiec utworzony od angielskiej nazwy projektu „Single European Sky Air Traffic Management Research” (pol. badania z zakresu zarządzania ruchem lotniczym w jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej). Wspólne Przedsięwzięcie SESAR(odnośnik otworzy się w nowym oknie) to europejskie partnerstwo publiczno-prywatne utworzone przez UE w 2021 roku w celu przyspieszenia realizacji projektu Cyfrowej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej(odnośnik otworzy się w nowym oknie) (ang. Digital European Sky). W związku z tym jego zadaniem jest opracowanie i wdrażanie nowoczesnych rozwiązań technologicznych z myślą o ulepszeniu zarządzania tradycyjnymi statkami powietrznymi, dronami, taksówkami powietrznymi oraz pojazdami latającymi na wyższym pułapie. Oparta na rezultatach pierwszego Wspólnego Przedsięwzięcia SESAR, jego najnowsza odsłona będzie realizowana na przestrzeni dekady (2021–2031), tj. w okresie odpowiadającym długości trwania programu „Horyzont Europa” (2021–2027), z uwzględnieniem czterech lat na zakończenie prac określonych w wieloletnim planie prac(odnośnik otworzy się w nowym oknie). Przedsięwzięcie to stanowi integralny element szeregu obszarów unijnej polityki, obejmujących w szczególności jednolitą europejską przestrzeń powietrzną(odnośnik otworzy się w nowym oknie), której filarem technologicznym jest SESAR, strategię na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności(odnośnik otworzy się w nowym oknie), zakładającą transformację cyfrową środków transportu na rzecz połączonej i zautomatyzowanej mobilności w ramach Europy na miarę ery cyfrowej(odnośnik otworzy się w nowym oknie), jak również Wspólne Europejskie Przedsięwzięcie Kolejowe(odnośnik otworzy się w nowym oknie) skoncentrowane na rozwoju multimodalnych rozwiązań dla kolei i lotnictwa. Wizja Wspólnego Przedsięwzięcia SESAR, nakreślona w europejskim centralnym planie ATM z 2025 roku(odnośnik otworzy się w nowym oknie), zakłada, by przestrzeń powietrzna rozpościerająca się nad Europą stała się najlepszym i najbardziej przyjaznym dla środowiska niebem na świecie do 2045 roku. W ramach przedsięwzięcia udało się także stworzyć synergie w wielu innych obszarach. Obejmują one realizację europejskich celów klimatycznych i środowiskowych w ramach Europejskiego Zielonego Ładu(odnośnik otworzy się w nowym oknie) i pakietu „Gotowi na 55”(odnośnik otworzy się w nowym oknie), koordynację wysiłków na rzecz ograniczenia emisji CO2 oraz innych zanieczyszczeń z samolotów w ramach Wspólnego Przedsięwzięcia na rzecz Ekologicznego Lotnictwa(odnośnik otworzy się w nowym oknie), rozwój rozwiązań opartych na przestrzeni kosmicznej na potrzeby zarządzania europejskim ruchem lotniczym w ramach Agencji Unii Europejskiej ds. Programu Kosmicznego (EUSPA)(odnośnik otworzy się w nowym oknie), zacieśnienie współpracy cywilno-wojskowej w dziedzinie lotnictwa z Europejską Agencją Obrony(odnośnik otworzy się w nowym oknie) oraz współpracę z Europejską Agencją Wykonawczą ds. Klimatu, Infrastruktury i Środowiska(odnośnik otworzy się w nowym oknie) celem włączenia zagadnień SESAR do ogłaszanych w ramach instrumentu „Łącząc Europę”(odnośnik otworzy się w nowym oknie) zaproszeń do składania wniosków dotyczących finansowania prototypów.
„Innowacyjność rozwija się dzięki współpracy, która jest siłą umożliwiającą nam przekraczanie granic, a tym samym tworzenie bardziej inteligentnych, lepiej połączonych i efektywniejszych rozwiązań”.
Andreas Boschen, dyrektor wykonawczy Wspólnego Przedsięwzięcia SESAR
Porty lotnicze są kluczowym składnikiem europejskiego ekosystemu transportowego, pełniąc rolę głównych węzłów, płynnie łączących loty z innymi środkami transportu, takimi jak kolej. W świecie, który jest w coraz większym stopniu połączony i wrażliwy na kwestie środowiskowe, zapewnienie płynnego i wydajnego łączenia przejazdów tymi środkami transportu staje się nie tylko ambicją, ale koniecznością na drodze do stworzenia bardziej zintegrowanego i zrównoważonego systemu transportowego. SESAR łączy wszystkie podmioty zaangażowane w zarządzanie ruchem lotniczym – porty lotnicze, instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej, użytkowników przestrzeni powietrznej, podmioty przemysłowe, organizacje zawodowe i środowiska akademickie. Wszystko to z myślą o stworzeniu rozwiązań, które sprawią, że europejski system transportowy będzie bardziej wydajny, odporny i zorientowany na pasażerów. Naszą ambicją jest, aby Europa posiadała najlepszą i najbardziej przyjazną dla środowiska przestrzeń powietrzną na świecie. Jednym z elementów naszej wizji są płynne połączenia z innymi środkami transportu. W niniejszej publikacji przedstawiamy wybrane projekty z naszego programu badań i innowacji poświęconemu Cyfrowej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej, które kształtują przyszłość operacji lotniskowych i łączności multimodalnej. Od usprawnienia wspólnego podejmowania decyzji w portach lotniczych po poprawę integracji transportu lotniczego i kolejowego – projekty te wykorzystują nowoczesne technologie cyfrowe, automatyzację i sztuczną inteligencję do optymalizacji płynności ruchu, zwiększenia wydajności operacyjnej i poprawy komfortu pasażerów. Pomagają również zmniejszyć wpływ operacji na środowisko dzięki technikom ekologicznego kołowania i tablicom wskaźników efektywności środowiskowej. Zostały one sfinansowane w ramach programu „Horyzont Europa” oraz instrumentu „Łącząc Europę” i obejmują cały cykl życia innowacji – od badań eksploracyjnych po prototypy dotyczące cyfrowej przestrzeni powietrznej. Wszystkie one mają na celu transformację w kierunku bardziej inteligentnych lotnisk i zoptymalizowanych operacji, a także rozwój lepiej połączonej sieci transportowej, w ramach której podróże lotnicze płynnie łączą się z innymi środkami transportu. W nadchodzących latach z niecierpliwością będziemy czekać na owoce tych projektów i ich przełomowy wpływ na europejski ekosystem lotnictwa i mobilności. Żadna organizacja nie jest w stanie osiągnąć tego w pojedynkę – to dzięki współpracy zbudujemy bezpieczny, inteligentny, wydajny i zrównoważony system transportowy przyszłości. Życzymy przyjemnej lektury!