Łączenie kropek: inteligentniejsze lotniska i sprawne podróże dzięki SESAR
Europejska strategia na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności(odnośnik otworzy się w nowym oknie) przewiduje wdrożenie koncepcji połączonej i zautomatyzowanej mobilności multimodalnej, która zakłada, że pasażerowie będą mogli podróżować w sposób płynny „od drzwi do drzwi”. Podobnie jak w przypadku Europejskiego Zielonego Ładu(odnośnik otworzy się w nowym oknie) i pakietu „Gotowi na 55”(odnośnik otworzy się w nowym oknie), również w tej strategii postulowane są bardziej inteligentne i zrównoważone operacje lotnicze na ziemi i w powietrzu. Porty lotnicze znajdują się na przecięciu tych ambicji, działając jako kluczowe węzły w sieci transportowej. Wspólne Przedsięwzięcie SESAR stanowi motor napędowy cyfryzacji zarządzania ruchem lotniczym we wszystkich jego aspektach, w tym w portach lotniczych, poprzez integrację zaawansowanych technologii, takich jak sztuczna inteligencja, analiza dużych zbiorów danych i automatyzacja. Te innowacyjne rozwiązania zwiększają wydajność funkcjonowania portów lotniczych dzięki poprawie procedur wspólnego podejmowania decyzji, świadomości sytuacyjnej, zarządzania możliwymi zakłóceniami, a także zarządzania przepływem pasażerów. Ponadto dzięki nim porty lotnicze mogą działać jako integralne części szerszego europejskiego ekosystemu transportowego, jednocześnie wspierając przygotowania do wdrożenia innowacyjnej mobilności powietrznej (IAM) oraz miejskiej mobilności powietrznej (UAM). Celem prezentowanych w tym wydaniu broszury projektów wspieranych za pośrednictwem SESAR jest poprawa mobilności multimodalnej poprzez połączenie lotnisk z naziemnymi środkami transportu, w szczególności z liniami kolejowymi i nowymi formami opartej na sieci i zautomatyzowanej mobilności. Umożliwiają one wykazanie, w jaki sposób sprawna i wydajna wymiana danych jest w stanie zapewnić płynność transferów między środkami transportu powietrznego i kolejowego, skracając czas podróży, wzmacniając koordynację i łączność oraz poprawiając ogólny komfort pasażerów. Proces wdrażania tych zmian jest wspierany dzięki rozwojowi platform „mobilności jako usługi” (ang. mobility-as-a-service, MaaS), które oferują ujednolicenie procedur rezerwacji, sprzedaży biletów i aktualizacji w czasie rzeczywistym, łącząc różnych dostawców usług transportowych. Te innowacje wpisują się w wysiłki podejmowane w całej Europie z myślą o wprowadzeniu interoperacyjnych usług mobilności cyfrowej i współdzielonych przestrzeni danych, co pomoże przełamać obecny brak łączności między różnymi środkami transportu i operatorami. Liderem tej transformacji jest Wspólne Przedsięwzięcie SESAR, które wspiera rozwój inteligentnej infrastruktury, takiej jak cyfrowe bliźniaki oferujące wsparcie planowania operacyjnego dzięki symulacjom operacji lotniskowych w czasie rzeczywistym, a także zdalne wieże kontrolne umożliwiające prowadzenie kontroli ruchu lotniczego z innej lokalizacji niż lotnisko dzięki użyciu kamer o wysokiej rozdzielczości i danych z czujników. Rozwiązania te zwiększają elastyczność, obniżają koszty infrastruktury i wspierają mniejsze lotniska dysponujące ograniczonymi zasobami. Ponadto projekty te są poświęcone zaawansowanym technologiom łączności, nawigacji i monitorowania (CNS) oraz narzędziom predykcyjnym usprawniającym zarządzanie statkami powietrznymi i pojazdami zarówno na ziemi, jak i w rejonie kontrolowanym lotniska (TMA). Projekty prezentowane na łamach tej broszury mają na celu opracowanie narzędzi, które umożliwiają lotniskom poprawę prognozowania, monitorowania i obsługi ruchu samolotów oraz zarządzanie ogólną wydajnością z myślą bardziej zrównoważonych, dynamicznych i przewidywalnych operacjach lotniskowych. Proponowane rozwiązania pozwalają na dokładniejsze planowanie odlotów i bardziej precyzyjne informacje o płynności ruchu, a także na oceny wpływu na środowisko w czasie rzeczywistym. Poprawiając świadomość sytuacyjną, koordynację operacji i analizę wydajności, wspierają one inteligentniejsze podejmowanie decyzji we wszystkich obszarach związanych z funkcjonowaniem lotnisk. W połączeniu z działaniami na rzecz poprawy łączności między regionalnymi portami lotniczymi w całej Europie a siecią zarządzania europejskim ruchem lotniczym innowacje te pomagają zoptymalizować zadania w strefie operacyjnej lotniska, obniżyć poziom emisji i hałasu oraz stworzyć bardziej efektywny i przyjazny dla środowiska system ruchu lotniczego. Projekty badawcze i demonstracyjne wspierane przez Wspólne Przedsięwzięcie SESAR odgrywają główną rolę w testowaniu nowych wizji i koncepcji w rzeczywistych warunkach pracy portów lotniczych. Wysiłki te mają istotne znaczenie dla przekształcenia europejskiej sieci transportowej w bardziej odporny, wydajny i zrównoważony środowiskowo system, tak by mógł on sprostać wymaganiom przyszłości.
