Nowatorskie metody naprawy uszkodzonych ścięgien
Choroby ścięgien i choroba zwyrodnieniowa stawów są niezwykle powszechne, a ze względu na fakt, że leczenie urazów może trwać długo, negatywnie wpływają także na systemy opieki zdrowotnej i rehabilitacji, jednocześnie stanowią trudność dla pacjentów. Konwencjonalne leczenie opiera się na terapiach zachowawczych, takich jak ograniczenie ruchu, odpoczynek i rehabilitacja. Istnieje także możliwość przeprowadzenia rekonstrukcji chirurgicznej za pomocą szwów, przeszczepów autologicznych, allogenicznych lub ksenogenicznych. „Konwencjonalne metody leczenia są niewystarczające, ponieważ wielu pacjentów nadal wymaga długotrwałej rekonwalescencji i często nie odzyskuje pełnej sprawności, co prowadzi do częściowego upośledzenia funkcji ruchowych. W przypadku sportowców wyczynowych ma to ogromny wpływ na ich wyniki i szanse na kontynuowanie kariery”, mówi Lluis Quintana Frigola, koordynator projektu TRiAnkle(odnośnik otworzy się w nowym oknie), realizowanego przez spółkę Viscofan BioEngineering(odnośnik otworzy się w nowym oknie) w Niemczech. Zespół projektu TRiAnkle(odnośnik otworzy się w nowym oknie) postawił sobie za cel opracowanie trójwymiarowych rusztowań na bazie kolagenu i żelatyny wykonanych przy pomocy techniki biodruku, zawierających komórki macierzyste i czynniki regeneracyjne. Czynniki regeneracyjne są osadzone w nanokapsułkach, co pozwala zachować ich aktywność.
Testy rusztowań z żelatyny i kolagenu
Pierwszym zadaniem zespołu było opracowanie materiałów i czynników regeneracyjnych. Badacze przetestowali swoje prototypy w laboratorium, aby zoptymalizować przebieg leczenia. Wybrane prototypy zapewniające najlepsze i najbardziej obiecujące wyniki w laboratorium zostały przetestowane zgodnie z wymogami etycznymi na modelach zwierzęcych – myszach i owcach. Owce zostały wybrane ze względu na to, że ich ścięgno Achillesa jest podobne do ludzkiego. W ramach projektu badacze analizowali rusztowania wykonane z żelatyny i kolagenu, wzbogacone zarówno czynnikami regeneracyjnymi, jak i rusztowania, które ich nie wykorzystują. Jedna z wersji wykorzystywała komórki macierzyste. Zespół uwzględnił również grupę kontrolną, która nie była leczona w żaden sposób. Oprócz pracy technicznej, zespół projektu TRiAnkle poświęcił również wiele wysiłku i uwagi zrozumieniu pacjentów cierpiących z powodu badanych schorzeń. „Przeprowadziliśmy badania społeczne w formie przeglądu literatury i zorganizowaliśmy warsztaty dla pacjentów, aby lepiej opisać problemy, z jakimi borykają się pacjenci, a także skuteczniej zrozumieć ich potrzeby, ponieważ odgrywają istotną rolę w leczeniu”.
Opracowywanie nowatorskich metod leczenia w celu regeneracji tkanek
Wyniki przeprowadzonych badań wykazały, że w modelach zwierzęcych wszystkie opracowane i badane prototypy przyczyniły się do pozytywnych zmian parametrów takich jak unaczynienie i gęstość kolagenu. „To doskonały rezultat, który dowodzi, że nasze podejście może przyczynić się do opracowania nowych sposobów leczenia tych problemów. Nawet prostsze prototypy wykorzystujące wyłącznie kolagen i żelatynę wspomagają regenerację tkanek”, wyjaśnia Quintana. To niezwykle ważny rezultat - jeśli proste leczenie może przynieść podobne korzyści jak bardziej złożone procesy, jego wykorzystanie w kontekstach klinicznych jest prostsze i wiąże się z mniejszym ryzykiem, w związku z czym nie wymaga także długiego czasu prac.
Duże zapotrzebowanie na nowe sposoby leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów i chorób ścięgien
Badania społeczne wykazały, że konieczne jest opracowanie innowacyjnych metod leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów i chorób ścięgien. „Uczestnicy często mówili o ograniczonej wiedzy na temat swojego stanu zdrowia w momencie diagnozy, a problem często pogłębiały negatywne doświadczenia związane z systemem opieki zdrowotnej. Poziom zadowolenia z konwencjonalnych metod leczenia był niski - to pokazuje istotną lukę wynikającą z tego, że lekarze koncentrują się głównie na leczeniu objawów”, zauważa Quintana. Być może właśnie dlatego uczestnicy są zadowoleni z nowych metod leczenia, zwłaszcza z medycyny regeneracyjnej. Jak dodaje badacz: „To skutek ścisłej współpracy między uczestnikami, partnerami i interdyscyplinarnym zespołem badawczym. Poszczególni badacze zaoferowali swoją wiedzę specjalistyczną, aby rozwiązać wszystkie problemy, które pojawiły się w trakcie prac. Współpraca była kluczem do sukcesu projektu TRiAnkle”.
